عقیق: حجت الاسلام والمسلمین تقی قرائتی رئیس مؤسسه مسجد در گفت و گویی  در خصوص مفهوم زیارت گفت: عبادت دو قسم است؛ ذکر و زیارت؛ ذکر به معنی قصد و زیارت به معنی میل است؛ ذکر در مقابل نسیان و‌‌ همان قرآن، نماز، مکه و... است، بنابراین ذکر در حقیقت به حالت هوشیاری گفته می‌شود.
وی با بیان این که زیارت، واژه‌ای فرا‌تر از ذکر است، افزود: ذکر فقط مخصوصِ انسان‌ها نیست و سایر موجودات هم ذکر دارند اما از ویژگی‌های زیارت، این است که مخصوص انسان است. در زیارت، مزور قابل احترام معنوی است نه احترام مادی؛ زیرا در زیارت مقبره مهم نیست؛ بلکه چیزی است که فرا‌تر از ذهن انسان تفهّم داشته باشد.
زیارت با دعوت مزور همراه است
رئیس مؤسسه مسجد ادامه داد: زیارت باید مفهوم داشته باشد؛ همچنین زیارت، دعوت می‌خواهد ولی ذکر اینگونه نیست. در زیارت باید تحفه بگیریم، باید چیزی ببریم، قصد و نیت داشته باشیم. یک رکعت نمازی که در مسجد خوانده شود، بهتر از 960 سال پی در پی نماز خواندن در خانه است زیرا مسجد حالت زیارت دارد.
قرائتی تصریح کرد: در زیارت، شما از زمانی که می‌خواهید برای زیارت پول جمع کنید تا وقتی که برمی گردید، هر چقدر هم که طول بکشد، زائر هستید. همچنین زیارت، زمان خاصی دارد اما زمان ذکر در طول شبانه روز است.
مسجد زیارتگاه خداوند است
وی با بیان این که در کتاب‌های آداب زیارت، به زیارت خداوند اشاره نشده است، افزود: ما زیارت امام حسین(ع) را بالا‌تر از زیارت مسجد می‌دانیم در حالی که مسجد و به مسجد رفتن، زیارت خداست. قصد مسجد رفتن، باید قصد زیارت باشد و از آداب این زیارت، نماز خواندن است؛ اول، زیارت خدا و دوم، زیارت انبیا و اولیا و علما است که در حقیقت، مسجدِ متحرک هستند و هر کجا که باشند، مسجد است.
رئیس مؤسسه مسجد خاطرنشان کرد: ما زیارت را در هر مکانی انجام نمی دهیم؛ مثلاً نمی‌گوییم نماز بخوان هر کجا که شد، ازهمین رو ازدواجی که در مسجد انجام می‌گیرد و مشاوره می‌شود با ازدواجی که در پارک انجام می‌گیرد متفاوت است.
امام رضا(ع)؛ کانون شناخت شیعیان دوازده امامی
قرائتی در تشریح چرایی جایگاه خاص زیارت امام رضا(ع) به نقل از مرحوم علامه امینی گفت: مخالفان ائمه(ع) کارهای زیادی برای مقابله با ایشان انجام دادند که گذشته از عواقب آن، گاهی به نفع اسلام و مسلمانان بود؛ برای نمونه، حضرت موسی بن جعفر (ع) 24پسر داشتند. وقتی مأمون روی امام رضا(ع) تأکید کرد همه فهمیدند امام بعدی، ایشان است؛ از سوی دیگر، چون مأمون حضرت را به عنوان اهل بیت(ع) و خلیفه واقعی موسی بن جعفر(ع) و امام پس از ایشان جلب کرد، نسب امامان هم درست شناخته شد. کار مثبت بعدی نیز معرفی چهار امام بعد از امام رضا (ع) بود.
وی افزود: امام رضا(ع) محور شناسائی ائمه(ع) است و هر کس ایشان را زیارت کند، دوازده امامی است؛ بنابراین 12 امامی بودن ملاک است نه زیارت امام رضا(ع). لذا اگر یک سنّی به زیارت امام رضا(ع) برود، ثواب 70 حج را ندارد.
لزوم توجه به توسعه تسهیلات زیارت
وی ادامه داد: اکنون برای جهانگردی نسبت به زیارت، تسهیلاتی وجود دارد؛ مثلاً کسی که می‌خواهد یک کشور دور خارجی برود وسیله و ساک خود را اینجا تحویل می‌دهد و چهار کشور آن طرف‌تر تحویل می‌گیرد. ولی برای سفر کربلا باید خود ساکمان را بیاوریم؛ چون زائریم باید تحمل کنیم.
رئیس موسسه مسجد افزود: مردمی که به مشهد می آیند در کنار زیارت، گردش هم می‌کنند، با این وجود، یک بخش ناچیزی از تسهیلات و جاذبه های گردشگری هم در مشهد مورد توجه نیست؛ مسؤولان می‌گویند مراد از گردش، جایی مانند تخت جمشید است و زیارت امام رضا (ع) را خود مردم می‌روند. این مانند این است که دولت پارک می‌سازد ولی مسجد نمی‌سازد.
توحید با زیارت تکمیل می شود
قرائتی در تبیین اهمیت شناخت و پرداخت به اولویت های فرهنگی یادآور شد: امام خمینی(ره) اولویت اول خود را تبلیغ قرار داد و اولویت دوم را زندگی؛ ولی ما بر عکس عمل می‌کنیم.
وی در خصوص رابطه میان توحید و زیارت، خاطرنشان کرد: شبهه‌هایی که وارد می شود همیشه، شبهه در تکلم است نه شبهه در کلام. کیفیت زیارات ما شهبه‌ناک است، به خاطر همین وهابی‌ها به ما اشکال وارد می‌کنند. اگر تبیین کنیم که زیارت، اطاعت و اطاعت بالا‌تر از عبادت است، مسأله وهابی‌ها حل می‌شود چرا که توحید با زیارت تکمیل می شود؛ این زیارت است که ما را به خدا نزدیک می کند.
قرائتی در پایان تأکید کرد: زیارت فقط همین زیارتنامه خواندن نیست، در زیارت وقتی سلام می‌کنیم باید بایستیم تا جواب سلام بیاید؛ زیارت به خودی خود نه تنها هیچ گونه آفاتی ندارد، بلکه آفات و آلودگی‌ها را در درون خود می‌کشد.

منبع:زیارت

211008