عقیق: در پی انتشار جدیدترین غزل علیرضا قزوه در وبلاگش با عنوان "چرا زمانه پی نمی برد به اصل جوهرت" «حسن بیاتانی » یکی ازشعرای آئینی طی کامنتی در وبلاگ این شاعر به انتقاد از برخی مضامین مطرح شده دراین شعر پرداخت. در ادامه غزل جدید قزوه  و یادداشت بیاتانی را بخوانید.

 چرا زمانه پی نمی‌برد به اصل جوهرت؟

به جای شیر، تیر نوش کرده بود اصغرت
و بعد تیر و تیغ و نیزه می‌زدند بر سرت

کنار درک غربتت هزار سال سوختم
چقدر زخم تشنه مانده است روی پیکرت

سر حسین تشنه‌لب هنوز روی نیزه‌هاست
زمانه! خاک بر سرم، زمانه! خاک بر سرت

هزار سال رفت و تو هنوز زخم می‌خوری
هزار سال رفت و تازه است زخم حنجرت

هزار سال رفت و دسته‌دسته‌ی قمه‌زنان
گرفته تیغ بر کف ایستاده در برابرت

شریعت محمدی نه قیمه است و نه قمه
چرا زمانه پی نمی‌برد به اصل جوهرت؟

بیا کنار روضه‌های کوفیان نگاه کن
ببین که زخم تیرها چه کرده با برادرت

شب وداع آمد و سری زدم به مجلسی
که شعله‌اش اگرچه بود نام پاک مادرت

تمام شب شکسته سینه می‌زدم به یاد تو
و نوحه‌خوان که اسب می‌دواند روی پیکرت...

***

نشسته‌ام به یاد روزهای دور کودکی
شکسته دم گرفته‌ام به یاد دیده‌ی ترت

سلام می‌کنم سلام می‌کنم به زخم تو
سلام می‌کنم به عطر جمله‌های آخرت

سلام ما سلام ما به تشنگان کربلا
سلام ما سلام ما به اکبر و به اصغرت

علیرضا قزوه - ظهر عاشورای سال ۱۳۹۲

کاش شعرتان را نمی دیدم

سلام استاد بزرگوار
چند مصرع از غزل زیبایتان بدجوری دلم را شکست... هر چند این سالها از این قبیل مضامین که لابد از روی احساس تکلیف سروده شده اند کم نشنیده و نخوانده ام که مثلا روضه خوان ها را به یزید و بدتر از یزید تشبیه می کنند و بانیان روضه و قیمه!! را به شمر و عزاداران را به کوفی و قتله ی کربلا... الحمدلله که شما هم از قافله ی این شعرای متعهد و دردمند عقب نماندید....
برهیچ کس پوشیده نیست که بعضی شیوه های عزاداری و بعضی بیانات مرثیه پردازان موجب وهن است و نارواست... اما چرا باید همه را با یک چوب بزنیم و طوری وانمود کنیم که انگار بالکل نوحه خوانی اسب بر پیکر امام دواندن است و غذای نذری... مگر امام ما نفرمودند که با همین هیاهوها و فریاد زدن ها این مکتب زنده می ماند... تضعیف کردن کلی این جریان به نفع چه کسی خواهد بود؟.... مگر در کتاب کامل الزیارات که مستند ترین کتاب شیعی ست کم از اهمیت گریستن و گریاندن روایت آمده؟ و مگر این گریستن و گریاندن هزارسال توسط همین مرثیه خوانان اجرا نشده؟ آیا انصاف است که ایشان را در زمره ی خبیث ترین قتله ی کربلا قرار بدهیم؟
غذای نذری که پشتوانه ی تقدسش همان کتاب کامل الزیارات است و مردم ما با اعتقاد و به نیت شفا برای دانه دانه ی برنجش قداست قائل هستند باید به همین راحتی تحقیر شود و قداستش شکسته شود؟
این که ما به جوهر امام حسین پی نمی بریم درست... اما حالا حتما باید بزنیم توی سر قیمه و همه اش را بگذاریم تقصیر نذری دادن ها؟ شما اگر اعتقادی ندارید توی صف قیمه نروید اما چرا به جرم بعضی قداست شکنی ها خودتان قداست های دیگر را می شکنید؟
مرحوم سید حسن حسینی هم وقتی خطاب به حضرت زینب می گوید شاعران درمانده...شاعران بیچاره با نام تو چه کردند...توی همین واژه ها خوب مشخص می کند که منظورش کدام دسته از شاعرها هستند... کاش شما هم همه را با یک چوب نمی زدید... مرحوم حسینی هم می توانست همین اعتراض را به روضه خوان ها بکند اما اعتراض را به صنف خودش برگرداند...به شاعران... که اگر قرار باشد اصلاحی صورت بگیرد اول باید در شعر اتفاق بیفتد...
خلاصه این که از نوحه خوانی اسم بردید که روی پیکر امام اسب می دواند و من نمی توانم از شاعری اسم نبرم که در ترکیب بندش بدن امام را به صلیب کشید...
جسارت و بی ادبی بنده را ببخشید...کاش توی این روزهای داغ و عزا شعرتان را ندیده بودم....

 حسن بیاتانی

چند نفر از مداحان شمالغرب تهران نیز نسبت به این شعر چنین واکنش نشان داده است:

باسمه تعالی

إِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ حَرَارَةً فِي‏ قُلُوبِ‏ الْمُؤْمِنِينَ لَا تَبْرُدُ أَبَداً. (حدیث نبوی)[1]

همانا شهادت حسین(ع) حرارتی در دلهای اهل ایمان به وجود می آورد که هیچگاه به سردی نمی گراید.

استغفار کن آقای قزوه ...

استغفار کن آقای قزوه؛ برای این نظم که نام شعر برایش سنگینی می کند استغفار کن آقای قزوه.

به جای شیر، تیر نوش کرده بود اصغرت
و بعد تیر و تیغ و نیزه می‌زدند بر سرت

....
هزار سال رفت و دسته‌دسته‌ی قمه‌زنان
گرفته تیغ بر کف ایستاده در برابرت
شریعت محمدی نه قیمه است و نه قمه
چرا زمانه پی نمی‌برد به اصل جوهرت؟
....
تمام شب شکسته سینه می‌زدم به یاد تو
و نوحه‌خوان که اسب می‌دواند روی پیکرت...

1-   نویسنده این سطور نه با قمه زنی موافق است و نه به فتوای رهبری عزیز امام خامنه ای آن را جایز می داند.  اما سوال اینجاست که آن جماعت شیعه ای که مقلد مرجع تقلید بزرگوار دیگری هستند و این امر از نظر آنان جایز است، به فتوای مرجع خود عمل کرده و شاید در کشور عراق این کار را انجام داده باشند،اینان نه خطایی کرده اند و نه مرتکب گناهی شده اند و شما در حد و قواره ای نیستی که بگویی اینها جلوی امام حسین ایستاده اند! بهتر است شما حکم فقهی این مسأله را از اهلش سئوال کنی تا برایت بگویند که آن قمه زن مقلد و آن مرجع بزرگوار هر دو در پیشگاه خدا مأجورند. هر چند من دوست نداشته باشم و تو نفهمی...

ما به فتوای ولی فقیه زمان قمه نمی زنیم اما اجازه توهین به عزاداران امام حسین(ع) را نیز به احدی نمی دهیم...

2-   گفته ای که شریعت محمدی نه قیمه است و نه قمه! در وهله اول این جمله به ظاهر روشنفکرانه!! مثبت ارزیابی می شود ولی با دقت نظر و نگاهی به ابیات دیگر، اینطور فهمیده می شود که نویسنده برخی لوازم عزاداری را در منافات با دستیابی به جوهر قیام سیدالشهدا(ع) می داند. سوال مطروحه این است که به نظر جناب قزوه قیمه امام حسین(ع) با پی بردن به اصل جوهر حرکت سیالشهدا(ع) منافات دارد؟؟؟ آیا این تفکر کودکانه را باید بپذیریم که برای رسیدن به جوهر پیام امام حسین(ع) لازم است که عزاداری ها و اطعام ها و ... همه جمع شوند تا اصل پیام به دست آید؟؟ اگر چنین است چرا اسلام شناس بزرگ قرن ما حضرت امام خمینی(ره) در اهمیت عزاداری سنتی این جملات را فرموده است؟

-این خون سیدالشهدا(ع) است که خون های همه ملت های اسلامی را به جوش می آورد و این دسته جات عزیز عاشوراست که مردم را به هیجان می آورد و برای اسلام و حفظ مقاصد اسلامی مهیا می کند.[2]

- به گویندگان اعلام می کنم که پس از گفتن « مسائل روز » « روضه و مرثیه » به سبک سابق اجرا کنند و ملت را مهیا کنند برای « فداکاری».[3]

- ...عزاداري به عنوان عزاداري راه مي افتاد. بايد بدانيد كه اگر بخواهيد نهضت شما محفوظ بماند، بايد اين سنت‎ها را حفظ كنيد...[4]

آقای محترم! قیمه ی امام حسین(ع)، منتسب به مجلس عزای امام حسین(ع) است، شرافت دارد و این را آن پیرزن ارمنی از بنده و جنابعالی بهتر فهمیده است که برای شفای مریضش توی صف می ایستد و می گیرد و فریز می کند و در طول سال استفاده می کند.

غذای امام حسین(ع) یکی از اجزاء دستگاه عزاداری سنتی امام حسین(ع) است. به گفته بسیاری بز علما و بزرگان توهین به دستگاه امام حسین(ع) چوب دارد.

آقای قزوه! استغفار کن و چون گناهت علنی بوده است باید علنی استغفار کنی.

برادر عزیز! اصل جوهر شریعت محمدی(ص) را  امام خمینی(ره) فهمید که وقتی یک سال محرم به ایشان گفتند امسال عاشورا به مردم بگویید پولی که در روضه ی امام حسین(ع) خرج می کنند را به جبهه ها بدهند، فرمود بروید خودتان مشکلتان را حل کنید...

3-   و اما اهانت شما به نوحه خوان ها!!

چه بی شرمانه نوحه خوان امام حسین(ع) را هم رتبه ی آن ده نفر  گذاشته اید که روی پیکر آقا اسب دواندند! به حکم کدام منطق؟ به فرض که در خیل عظیم نوحه خوانان عزیز دستگاه امام حسین علیه السلام یک عده ی بسیار قلیل، شعری یا سبکی که در شأن ایشان نیست خوانده باشند که نیازمند تذکر و راهنمایی علما هستند. آیا این شده مجوز امثال شما برای توهین و بد و بیراه گاه و بیگاه به کل جامعه ی ذاکران اهلبیت علیهم السلام؟؟

یک حدیث از امام ششم شاید شما را به گناه و هتک حرمتتان آگاه سازد. رییس مذهب تشیع درباره مداحان اهل بیت(ع) فرمودند: "الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَ فِي النَّاسِ مَنْ يَفِدُ إِلَيْنَا وَ يَمْدَحُنَا وَ يَرْثِي لَنَا : سپاس خدایی را که در میان مردم کسانی را قرار داد که بسوی ما می آیند و ما را مدح و برای ما مرثیه سرایی می کنند."[5]

نویسنده این سطور آرزو می کند که اشتباهی رخ داده باشد. شعر منتسب به این شاعر انقلابی نباشد و یا نظرشان چیز دیگری بوده و کلمات به شکل غلطی کنار هم چیده شده باشند یا یا یا ... که اگر جز این باشد و خدای نکرده توبه ای واقع نشود، عذابی دردناک در انتظار سخره کنندگان است: انا کفیناک المستهزئین[6] ...

در پایان سخنان بنیانگذار نظام اسلامی، حکیم، عارف و فقیه بزرگ قرن را یادآور می شویم که فرمود:

« هر مكتبي هياهو مي خواهد، بايد پايش سينه بزنند، هر مكتبي تا پايش سينه زن نباشد، تا پايش گريه كن نباشد، تا پايش توي سر و سينه زدن نباشد، حفظ نمي‌شود. اينها اشتباه مي كنند، بچه اند اينها! نمي دانند كه اين نقش روحانيت و نقش اهل منبر چي هست دراسلام، خودتان هم شايد خيلي ندانيد! اين نقش يك نقشي است كه اسلام را هميشه زنده نگه داشته، آن گلي است كه هي آب به آن مي دهند زنده نگه داشته، اين گريه ها زنده نگه داشته مكتب سيدالشهدا را؛ اين ذكر مصيبت‎ها زنده نگه داشته مكتب سيدالشهدا را. ما بايد براي يك شهيدي كه از دست‌مان مي رود علم بپا كنيم، نوحه خواني كنيم، گريه كنيم؛ فريادكنيم. ديگران مي كنند، ديگران فرياد مي زنند وقتي يكي از آنها كشته بشود. فرض كنيد كه از يك حزبي يكي كشته بشود، ميتينگ‌ها مي دهند؛ فريادها مي كنند. اين يك ميتينگ و فريادي است براي احياي مكتب سيدالشهدا. و اينها ملتفت نيستند. توجه ندارند به مسائل.

همين گريه‌ها نگه داشته اين مكتب را تا اينجا و همين نوحه سرايي ها، همين‌هاست كه ما را زنده نگه داشته، همين‌هاست كه اين نهضت را پيش برده، اگر سيدالشهدا نبود، اين نهضت هم پيش نمي برد، سيدالشهدا همه جا هست: كل ارض كربلا. همه جا محضرسيدالشهدا است، همه منبرها محضر سيدالشهدا است، همه محراب‌ها از سيدالشهدا عليه السلام است.

صحیفه امام.  موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.  جلد هشتم. صفحه 527

چند نفر از مداحان شمالغرب تهران