عقیق:امیرحسین کسائی: مقام معظم رهبری در نیمه شعبان امسال توصیه‌ای به گروه‌های مردمی و جهادی برای کمک به نیازمندان در آستانه ماه مبارک رمضان در قالب رزمایش همدلی و کمک مومنانه داشتند. یکی از نهادهایی که در این حوزه می‌تواند تاثیرگذار باشد، هیأت‌های مذهبی با پشتوانه مردمی است. هیأت‌هایی که ابتدای سال گذشته و در جریان سیل چندین استان کشور، ظرفیت خدمت‌رسانی خود را به رخ کشیدند و سال‌های متمادی است در مناسبت‌های مختلف به خانواده‌های نیازمند زیر پوشش خود خدمت‌رسانی می‌کنند.
برای تشریح و تبیین ظرفیت هیأت‌های مذهبی، گفت‌وگویی کردیم با مهدی رسولی، مداح اهل بیت (ع) که این مصاحبه در قالب لایو اینستاگرامی در شامگاه ۲۶ فروردین‌ماه برگزار شد.
اگر فعالیت‌های خیرخواهانه گروهی نباشد، آثار خود را از دست می‌دهد
هیأت‌ها و گروه‌های جهادی استان زنجان در عرصه مبارزه با شیوع ویروس کرونا، به هم‌افزایی و کار تشکیلاتی پرداختند. این دست به دست دادن هیأت‌ها، چه آثار و برکاتی در عرصه خدمت‌رسانی داشت؟
در گام دوم انقلاب اسلامی و پس از گذشت ۴۰ سال از پیروزی این انقلاب، جریان حزب‌اللهی به یک عقلانیت دست پیدا کرده است که می‌تواند این تصمیم‌گیری را داشته باشد که آیا باید با هم کار را انجام دهند و یا می‌توانند انفرادی کار کنند! روایت داریم مومنین زمانی که به یکدیگر می‌رسند، سوره والعصر را بخوانند. به این خاطر که یادآور این سوره باشند: «إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ؛ که واقعا انسان دستخوش زیان است. إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ؛ مگر کسانى که ایمان آورده، کارهاى شایسته کرده و همدیگر را به حق سفارش و به شکیبایى توصیه کردهاند» تصور من آن است که ما مجبوریم با یکدیگر به صورت جمعی کار کنیم.
اگر گروه‌های جهادی و خدمت‌رسان با یکدیگر کار نکنند، آثار خدمات و فعالیت‌های آنان کاهش پیدا می‌کند و تاثیری که انتظارش را داریم، حاصل نمی‌شود. در کارِ گروهی بنا نیست همه یکرنگ شویم. ما در این کار باید به یک وحدت در کثرت یا کثرت در وحدت دست پیدا کنیم. به طور مثال در نقش و نگار یک فرش، رنگ سیاه و سفید بدون اینکه هویت خود را از دست بدهد، یعنی او از سیاه بودن خود دست بردارد و سفید به رنگ دیگری در بیاید، کنار هم هستند و در مجموع یک نقش زیبا را به رخ می‌کشند. در حوزه کارهای گروهی خیرخواهانه نیز همین روند باید صورت گیرد.
هر مسجد و هیأت با پرچم خود برای خدمت وارد شد، اما ذیل یک هماهنگی بالادستی
روند فعالیت این گروه‌ها در این کار دسته‌جمعی و باهم چگونه بود؟
در استان زنجان در زمینه مبارزه با ویروس کرونا نیز ما همین تدبیر را به کار بستیم و اعلام کردیم هر هیأت و مسجدی با نام و پرچم خود وارد عمل شود و در کنار این کثرت در لایه بالاتری با یکدیگر هماهنگ باشیم و جبهه سازی کنیم. در این زمینه تصمیم شد هر مسجد و هیأتی، محله‌ها و خیابان‌های اطراف خود را خدمت‌رسانی کند. ما به دنبال ایجاد تشکیلات و ساختار نبودیم که تمام گروه‌ها از آن خط و مشی دریافت کنند، بلکه تلاش کردیم هم‌افزایی و وحدت در کثرت داشته باشیم.
هم‌افزایی و هماهنگی، شاه‌بیت فعالیت‌ها در کمک مومنانه باشد
یکی از آسیب‌هایی که در حوزه کمک‌رسانی‌ها دیده می‌شود، هم‌پوشانی گروه‌های هدف و مخاطب هیأت‌ها و گروه‌های جهادی و از سوی دیگر مغفول ماندن برخی از مردم و نیازمندان از گروه‌های هدف به دلیل عدم شناسایی صحیح است. این وحدت در حوزه شناسایی نیازمندان چه اثراتی دارد؟
در حوزه کمک به نیازمندان جدای از اثرگذاری کار جمعی، وحدت ضروری است. به‌طور مثال در استان زنجان در یکی از مناطق حاشیه شهر، گروه‌های جهادی به منزل یک پیرزن برای کمک‌رسانی مراجعه کرده بودند که او اعلام کرده بود تاکنون در یک شب برایش ۷ پرس غذا آورده‌اند و مانده بوده چه کند! گروه‌های جهادی در کمک‌رسانی به سیل‌زدگان تجربه کردند که شاید بیش از افراد سیل‌زده حاضر در منطقه غذا طبخ می‌شد، اما میدانی که مورد بررسی قرار می‌گرفت، تعداد بسیاری وجود داشتند که غذا به آن‌ها نرسیده بود؛ چون در نوع توزیع، شناسایی افراد و هم‌افزایی فعالیت‌ها دچار ضعف بودیم.
در حوزه خدمت‌رسانی ضروری است که هم‌افزایی و کار جمعی صورت گیرد؛ چون در یک حوزه بالاتر کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی، افرادی را زیر پوشش دارند و کمک‌رسانی به آنان صورت می‌گیرد، اما بسیاری از نیازمندان هستند که به دلیل عدم شناسایی و یا عدم تمایل شخصی زیرپوشش این دو نهاد خدماتی نیستند. همچنین خانواده‌هایی نیز تاکنون مشکل فقر نداشتند، بلکه بعد از شیوع این بیماری به دلیل تعطیل شدن کسب‌وکار با مشکلات عدیده ای مواجه شده‌اند که اگر مشکل ضمنی دیگری مانند وجود یک بیمار در خانه را هم داشته باشند، مشکلات آن‌ها چندبرابر است. بنابراین نیاز داریم گروه‌های جهادی و هیأتی در زمینه شناسایی و کمک به این اقشار وارد شوند.
البته باید بدانیم مقام معظم رهبری در دیداری با نخبگان فرمودند که من ساختار ایجاد کردن در برابر ساختارهای نظام را به تجربه نتیجه‌بخش ندیدم. بنابراین مجاز به ساختارسازی نیستیم؛ بلکه باید هرجا کار روی زمین بود، وارد عرصه شویم و از مشکلات کم کنیم. یعنی هر فردی به عنوان نیروی جهادی و کنشگر انقلاب باید رصد کند، هرجایی ضعفی وجود دارد به رفع آن بپردازد و در این راستا نیز افراد تلاشگر دیگر را شناسایی و مجموعه‌های حاکمیتی این حوزه را نیز رصد کند تا از انجام فعالیت موازی پرهیز شود.
در رزمایش کمک مومنانه هر مسجد و امام جماعتی می‌تواند با نیروهای پایگاه بسیج خود خیابان‌های اطراف مسجد را زیر پوشش قرار دهد و با یک پایش اولیه، نیازمندان محل را شناسایی کند و در راستای رفع نیازهای آنان وارد عمل شوند که این اقدامات کمک به نهادهای حاکمیتی است. متاسفانه مشکل عمده امروز ما در حوزه شناسایی است.
کمک مومنانه هیأت‌های زنجان «منو باز» است!
هیأت ثارالله زنجان در زمینه مقابله با شیوع ویروس کرونا چه اقداماتی داشت و تا ماه مبارک رمضان نیز برای رزمایش همدلی چه برنامه‌هایی را اجرایی خواهد کرد؟
در استان زنجان گروه‌های جهادی، بسیجی و طلاب بسیاری در زمینه مبارزه با شیوع ویروس کرونا وارد میدان شدند که مشاهده کردم بسیاری از اساتید حوزه در امور تغسیل، ضدعفونی معابر و ... وارد شدند که جای تشکر و قدردانی دارد. هیأتی‌ها زنجان نیز با این که مجالس تعطیل بود اما نشان دادند که هیأت تعطیل بردار نیست. ما هیأتی‌ها صدای بلندی داریم، بلندتر از آن‌که افراد در گریه‌ها صدای ما را بشنوند و تمام مظلومان عالم را ان‌شاء الله این صداها در قالب خدمات اجتماعی باید در بربگیرد.
هیأت ثارالله زنجان نیز در این حوزه هم به صورت حضوری و هم کتبی به نیروهای درمانی مجاهدان خط اول مبارزه با کرونا و مسئولین دانشگاه علوم پزشکی جهت خدمت‌رسانی اعلام آمادگی کرد و نیازها و انتظارات آن‌ها را احصاء کرد زیرا هدف‌مان بلند کردن بار روی زمین مانده این نیروهای پزشکی بود. در این راستا با پیشنهادات کادردرمانی در گام اول، به ضدعفونی معابر و سطوح پرداختیم و بعد از مدتی ضمن حفظ این روند، به ضدعفونی نقطه‌‌ای پرداختیم و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی، اطلاعات خانواده‌های درگیر با این بیماری را به ما می‌دادند و برای ضدعفونی خانه‌های آنان اقدام می‌کردیم و این روند هم‌اکنون نیز ادامه دارد. بعد از گذشت چندین روز از فعالیت، کادر درمانی در زمینه مبارزه با این بیماری و حتی خود بیماران با بازدیدهایی که به دعوت این افراد از بیمارستان‌ها داشتم، خستگی و گاها استرس و اضطراب انتظار برای پاسخ آزمایشات را مشاهده کردیم که تصمیم شد، آبمیوه طبیعی برای آنان تهیه کنیم که به اعتراف مسئولین دانشگاه علوم پزشکی تاثیر بسیار مثبتی نیز داشت.
در حوزه کمک مومنانه نیز دو کار صورت خواهد گرفت ابتدا ناظر به جبهه تشکیل شده در استان زنجان که به نوعی «منو باز» است. ابتدا بنا داریم قربانی داشته باشیم که در این راستا قصد داریم صدقه سری این مردم، قربانی دور سر آن‌ها بگردانیم و ذبح کنیم و بناست هر مسجد و هیأت، قربانی داشته باشد. هم‌اکنون برای توزیع ارزاق مشغول شناسایی نیازمندان هستیم زیرا بنای ما این است که افراد زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی توسط این افراد تأمین خواهند شد و باید افرادی که زیر پوشش نیستند، شناسایی و خدمت‌رسانی شوند. بنا داریم بعد از این شناسایی، افراد دور یک میز بنشینند نه با این رویکرد که فرمانده مشخص کنیم بلکه با این هدف که هماهنگی صورت گیرد تا برای هرمنطقه یک مسئول انتخاب شود و مانع موازی کاری شویم.این هیأت در حوزه فرهنگی نیز تلاش‌هایی داشت و پویش روضه‌خانگی را در فضای مجازی ایجاد کرد که هم‌اکنون موج دوم آن در حال اجراست و به‌زودی قرعه کشی خواهیم کرد و به نفرات برتر هدایایی خواهیم داد. دومین اقدام در زمینه کتاب هیأت بود که با مشارکت نهادهای دیگر، لیستی از کتاب‌ها را تهیه و معرفی کردیم و با پیک رایگان به منازل افراد ارسال می‌کردیم.
در برخی از مناطق نیز نیازمند طبخ غذای گرم هستیم که در وعده سحر به افراد ارائه کنیم که ان شاء الله در این قالب جلسه روضه و مناجات نیز برگزار خواهد شد و به صورت مجازی منتشر می‌شود.
برای کمک‌رسانی با توجه به ظرفیت می‌توان فرا استانی عمل کرد
کمک‌رسانی به نیازمندان در این رزمایش همدلی را می‌توان به صورت ملی نیز عملیاتی کرد یا باید استانی تلاش شود؟
از شهید بهشتی سوال شد شیعه سیستم‌محور است یا انسان محور؟ گفت: شیعه انسانی است که سیستم را می‌سازد. کار ملی برای برخی از مجموعه‌ها و افراد مقدور است به طور مثال ممکن است فردی بتواند پول بیشتری جمع کند بنابراین در فضای ملی نیز می‌تواند وارد شود اما یک امام جماعت در منطقه محروم توان آن‌چنانی ندارد. براساس توان و ظرفیت افراد و گروه‌های جهادی، می‌توان ملی و فرا استانی نیز اقدام کرد اما باید حفظ وحدت در دستور کار باشد تا دچار آشفتگی نشویم. برخی شاید با ظرفیت‌های خود بتوانند کار بین‌المللی نیز انجام دهند، مانعی ندارد.
هیأتی‌ها برای کمک از هنرمندان و ورزشکاران دعوت کنند
در این حوزه، دیگر اشخاص تاثیرگذار و سلبریتی و نهادهای متفاوت از مداحان و هیأت‌ها چه کارهایی می‌توانند انجام دهند؟
باید گفت هرکس چراغ و مشعلی دارد، در این راه به میدان آورد. افرادی که آبرو و اثرگذاری در فضای حقیقی و مجازی دارند، باید به میدان بیایند و یا با کمک دوستان و اطرافیان، آبروی خود را برای کمک به مردم خرج کنند.
به هیأتی‌ها نیز پیشنهاد می‌دهم که دایره خودمان را فراتر از دور میزی‌ها نبینیم و ما دعوت کنیم از افراد، هنرمندان و ورزشکاران که آن‌ها نیز به میدان بیایند و فضا را باز ببینیم تا همه دست به دست یکدیگر دهیم و مشکل و گره مردم را باز کنیم. در این برهه زمانی، شیوع ویروس کرونا محبت و مهربانی میان مردم بسیار گسترش پیدا کرد، درست است که ابدان مردم با این توصیه در خانه ماندن از یکدیگر جدا شد اما کمک‌رسانی و خیرخواهی‌های مردم، بیش از پیش خودش را نشان داد و ان‌شاءالله در این رزمایش همدلی نیز مجدداً خودنمایی خواهد کرد.
«رزمایش همدلی» قدرت مردم را به مسئولین نشان خواهد داد
گاهی در این ایام انتقاد می‌کنند که برخی از رفتارها از روی تظاهر و نمایش است و یا گزارش اقدامات را ریاکارانه تفسیر می‌کنند. در مواجهه با این اظهارات چه باید کرد و آیا با ترس از این سخنان اقدامات را باید مخفی کرد؟
به مردم حق می‌دهم که می‌گویند بیمارستان و ... می‌روی مخفیانه برو اما باید بدانند بسیاری بارها بدون هیچ عکس و فیلمی برای خدمت حاضر می‌شوند و اگر زمانی نیز یک مرتبه اطلاع‌رسانی صورت می‌گیرد، از باب وظیفه و برای تشویق و به میدان آوردن گروه‌ها و افراد دیگر است.
مقام معظم رهبری فرمودند رزمایش که معنای این کلمه رزم نمایشی است، یعنی باید یک مانور بزرگ صورت گیرد. در جریان شیوع ویروس کرونا مدل حکومت‌داری غرب بی‌آبرو شد و در عوض، مردم ایران نشان دادند چه میزان پای کار هستند و در قالب جامعه ولایی و در راستای نیل به تمدن نوین اسلامی و تمدن مهدوی اقداماتی را انجام دادند که چشم جهانیان را محصور کرد. بنابراین در این رزمایش بزرگ باید اطلاع‌رسانی کرد تا به رخ جهانیان کشیده شود و در گام دوم نیز یاد بگیریم که می‌توان مشکلی را دست جمعی حل کرد و در نهایت به افرادی هم که تصور می‌کردند، مردم توانایی ندارند نشان دهیم، مردم چه توانی دارند تا بدانند اگر اقتصاد را هم مردمی کنند مانند جنگ آن را خوب پیش خواهند برد و همچون زمان بیماری کرونا نیز همکاری خواهند داشت تا باز هم به مردم اعتماد کنند.
باید بدانیم در این رزمایش با شناسایی دقیق و نقطه‌زنی می‌توانیم یک مشکل و گره بزرگ را از زندگی مردم باز کنیم. البته این روند باید ادامه داشته باشد و صرف این یک ماه نباشد تا ختم به جامعه‌سازی شود.
فرصت ثبت و ضبط تلاش‌های خیرخواهانه در برهه کرونا و رزمایش همدلانه از دست نرود!
کلام آخر ...
افرادی اهل قلم، دوربین به دست و اهالی رسانه از این موضع کوتاه نیایند و به این مدل جامعه‌داری افتخار و آن را تبیین کنند. مقام معظم رهبری فرمودند: بسیاری از فعالیت‌های کنونی در دوران دفاع مقدس انجام شده بود، اما متاسفانه ثبت و ضبط نشد و به زبان علم در نیامد و امروز مجددا همان روند را در حال آزمون و خطا هستیم. بنابراین اصحاب اندیشه این روزها را برای آینده به زبان علمی تبیین کنند تا الگویی برای ما باشد. ماجرای آن کودک ۱۳ ساله که پای خود را حین ضدعفونی از دست داد، اتفاق عجیبی است که در دنیا کمتر دیده می‌شود و ما می‌توانیم آن‌ها را به صورت یک مدل به دنیا ارائه کنیم.
تمدن غرب تاکنون روی اصالت انسانی با نگاه مادی استوار بود و سال‌ها آموزش می‌داد انسان باید لذت ببرد و در زندگی خود فرد تنها اهمیت دارد و ما امروز در برابر این نگاه می‌توانیم لذت بخشش و ایثار را نشان دهیم که می‌تواند مانند دینامیتی برای تمدن غرب باشد. البته اول باید در داخل این اتفاقات را ترسیم کرد و سپس این نگاه را در این روزهای طلایی داشت.
منبع:فارس