خداوندا مرا در این روز دوستدار دوستانت ودشمن دشمنانت و پیرو سنت آخرین پیامبرت قرار بده، ای عصمت بخش دل های پیغمبران.
عقیق:شرح دعای روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان به قلم حسین محمدی فام نویسنده کتاب «تاآسمان» را در ادامه می خوانید؛
اللهمّ اجْعَلْنی فیهِ محبّاً لأوْلیائِکَ و مُعادیاً لأعْدائِکَ مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خاتَمِ أنْبیائِکَ یا عاصِمَ قُلوبِ النّبییّن.
خداوندا مرا در این روز دوستدار دوستانت ودشمن دشمنانت و پیرو سنت آخرین پیامبرت قرار بده ، ای عصمت بخش دلهای پیغمبران.
یکی از موضوعات مهم دینی که در قرآن کریم و روایات معصومین (ع) به آن سفارش شده موضوع دوستی با دوستان خدا و دشمن با دشمنان خداست. قرآن کریم در آیات زیادی به این مهم اشاره کرده است که مؤمنین باید از دوستی کفار بپرهیزند. قرآن در این باره می‌فرماید: «لا یَتَّخِذِ المؤمِنونَ الْکافِرینَ اَوْلیاءَ مِنْ دُونِ المؤمنین[۱]؛ مؤمنان نباید کافرین را بجای اهل ایمان به دوستی بگیرند.» این مضمون در آیات دیگری نیز به کار رفته است تا جایی که خداوند دوستی با اهل شرک و کفر را ناشی از عدم ایمان به خدا و رسول (ص) می‌داند. قرآن می‌فرماید: «وَلَوْ کانُوا یُؤْمِنونَ بِاللهِ وَ النّبیِّ وَ ما اُنْزِلَ اِلَیْهِ مَا اتَّخَذُوهُم اَوْلِیاءَ ولکنَّ کَثیراً مِنْهُم فاسِقونَ[۲] ؛ اگر به خدا و پیامبر و آنچه بر او نازل شده ایمان می‌آوردند، کفار و مشرکان را سرپرست و دوست نمی‌گرفتند، ولی بسیاری از آنان فاسق‌اند.» آری، قرآن این گونه دوستی را مایه فسق می‌داند و ما را از دوستی با غیراهل ایمان بر حذر می‌دارد.
از طرفی در آیات دیگر از قرآن نیز اهل ایمان دوست و یار یکدیگر معرفی شده‌اند که می‌توان از این جملات خبری، معنای دستوری را استنباط کرد. یعنی در خصوص آیة: «وَالمُؤمِنونَ وَ المُؤمِناتُ بَعْضُهُم اَوْلیاءُ بَعْضٍ[۳] ؛ مردان و زنان با ایمان دوست و یار یکدیگر هستند.» علمای قرآن می‌گویند این جملات «خبر در مقام انشا» ست یعنی اگرچه جمله خبری است ولی معنای انشائی و دستوری می‌دهد؛ یعنی باید اهل ایمان با یکدیگر دوست و یار باشند. همچنین است دشمنی با دشمنان خدا که در آیات قرآن بدان اشاره شده است. برای مثال می‌فرماید: «قاتِلو الَذینَ لا یُؤمِنونَ بِاللهِ و لا بِالیومِ الاخر[۴] ؛ با آنان که به خدا و به روز قیامت ایمان نمی‌آورند جنگ کنید.» البته می‌دانیم که صِرفِ ایمان نیاوردن دلیل جنگ نمی‌شود، بلکه منظور قرآن کسانی است که ایمان نیاورده و با دین خدا دشمنی می‌کنند که باید با آن‌ها دشمنی و جنگ کرد. این مطلب مهم یعنی دوستی با دوستان خدا و عداوت با دشمنان خدا در روایات و احادیث مأثوره نیز به چشم می‌خورد.
از امام صادق (ع) نقل است که پیامبر خدا (ص) به اصحاب خود فرمودند: کدام دستگیره ایمان محکم تر است؟ عرض کردند: خدا و پیامبر او بهتر می‌دانند. آنگاه یکی گفت: نماز، دیگری گفت: زکات... پیامبر خدا(ص) فرمودند: هریک از این‌ها که گفتید اهمیت خود را دارد اما، آنچه من می‌خواهم نیست؛ بلکه محکم ترین دستگیره‌های ایمان، دوست داشتن برای خدا و دشمنی کردن بخاطر اوست و پیوند با دوستان خدا و بیزاری از دشمنان خدا.[۵]
حضرت علی (ع) نیز در بیانی نورانی، غایت دوستی با هر گروهی را حشر با آنان معرفی و می‌فرماید: «مبادا دشمنان خدا را دوست بداری، یا دوستی ات را نثار کسی جز دوستان خدا کنی که هرکس مردمی را دوست بدارد با آنان محشور شود.»[۶]
رسول خدا (ص) این دوستی و دشمنی بخاطر خدا را واجب و می‌فرماید: «دوستی کردن بخاطر خدا یک واجب است و دشمنی ورزیدن بخاطر خدا نیز واجب.»[۷]
همچنین ایشان در حدیثی دیگر فرمودند: «دوستی مؤمن با مؤمن بخاطر خدا از بزرگترین شاخه‌های ایمان است. بدانید که هرکس برای خدا دوست بدارد و برای خدا دشمنی ورزد و برای خدا عطا کند و بخاطر خدا دریغ نماید، از برگزیدگان خداست.»[۸]
امام علی(ع) نیز در باره دوستی خدا فرمودند: «دوستی برای خدا استوارتر از پیوند خویشاوندی است.»[۹]
شایان توجه است که در مبحث «دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا» باید به بزرگترین مصادیق آن دقت کافی داشت. آری، بزرگترین دوستان خدا اهل بیت (ع) هستند یعنی «التّامیّنَ فی مَحَبَّةِ الله»[۱۰] و دوستی با آنان دوستی با خود خدا محسوب می‌شود: چرا که مَنْ اَحَبَّکم فَقَدْ اَحَبَّ الله.»[۱۱] و بزرگترین دشمنان خدا هم، دشمنان این خاندان هستند که ما هم وظیفة دشمنی با آنان را داریم.
اللهمّ اجْعَلْنی فیهِ محبّاً لأوْلیائِکَ و مُعادیاً لأعْدائِکَ مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خاتَمِ أنْبیائِکَ یا عاصِمَ قُلوبِ النّبییّن.
خداوندا مرا در این روز دوستدار دوستانت ودشمن دشمنانت و پیرو سنت آخرین پیامبرت قرار بده ، ای عصمت بخش دلهای پیغمبران.
یکی از موضوعات مهم دینی که در قرآن کریم و روایات معصومین (ع) به آن سفارش شده موضوع دوستی با دوستان خدا و دشمن با دشمنان خداست. قرآن کریم در آیات زیادی به این مهم اشاره کرده است که مؤمنین باید از دوستی کفار بپرهیزند. قرآن در این باره می‌فرماید: «لا یَتَّخِذِ المؤمِنونَ الْکافِرینَ اَوْلیاءَ مِنْ دُونِ المؤمنین[۱]؛ مؤمنان نباید کافرین را بجای اهل ایمان به دوستی بگیرند.» این مضمون در آیات دیگری نیز به کار رفته است تا جایی که خداوند دوستی با اهل شرک و کفر را ناشی از عدم ایمان به خدا و رسول (ص) می‌داند. قرآن می‌فرماید: «وَلَوْ کانُوا یُؤْمِنونَ بِاللهِ وَ النّبیِّ وَ ما اُنْزِلَ اِلَیْهِ مَا اتَّخَذُوهُم اَوْلِیاءَ ولکنَّ کَثیراً مِنْهُم فاسِقونَ[۲] ؛ اگر به خدا و پیامبر و آنچه بر او نازل شده ایمان می‌آوردند، کفار و مشرکان را سرپرست و دوست نمی‌گرفتند، ولی بسیاری از آنان فاسق‌اند.» آری، قرآن این گونه دوستی را مایه فسق می‌داند و ما را از دوستی با غیراهل ایمان بر حذر می‌دارد.
از طرفی در آیات دیگر از قرآن نیز اهل ایمان دوست و یار یکدیگر معرفی شده‌اند که می‌توان از این جملات خبری، معنای دستوری را استنباط کرد. یعنی در خصوص آیة: «وَالمُؤمِنونَ وَ المُؤمِناتُ بَعْضُهُم اَوْلیاءُ بَعْضٍ[۳] ؛ مردان و زنان با ایمان دوست و یار یکدیگر هستند.» علمای قرآن می‌گویند این جملات «خبر در مقام انشا» ست یعنی اگرچه جمله خبری است ولی معنای انشائی و دستوری می‌دهد؛ یعنی باید اهل ایمان با یکدیگر دوست و یار باشند. همچنین است دشمنی با دشمنان خدا که در آیات قرآن بدان اشاره شده است. برای مثال می‌فرماید: «قاتِلو الَذینَ لا یُؤمِنونَ بِاللهِ و لا بِالیومِ الاخر[۴] ؛ با آنان که به خدا و به روز قیامت ایمان نمی‌آورند جنگ کنید.» البته می‌دانیم که صِرفِ ایمان نیاوردن دلیل جنگ نمی‌شود، بلکه منظور قرآن کسانی است که ایمان نیاورده و با دین خدا دشمنی می‌کنند که باید با آن‌ها دشمنی و جنگ کرد. این مطلب مهم یعنی دوستی با دوستان خدا و عداوت با دشمنان خدا در روایات و احادیث مأثوره نیز به چشم می‌خورد.
از امام صادق (ع) نقل است که پیامبر خدا (ص) به اصحاب خود فرمودند: کدام دستگیره ایمان محکم تر است؟ عرض کردند: خدا و پیامبر او بهتر می‌دانند. آنگاه یکی گفت: نماز، دیگری گفت: زکات... پیامبر خدا(ص) فرمودند: هریک از این‌ها که گفتید اهمیت خود را دارد اما، آنچه من می‌خواهم نیست؛ بلکه محکم ترین دستگیره‌های ایمان، دوست داشتن برای خدا و دشمنی کردن بخاطر اوست و پیوند با دوستان خدا و بیزاری از دشمنان خدا.[۵]
حضرت علی (ع) نیز در بیانی نورانی، غایت دوستی با هر گروهی را حشر با آنان معرفی و می‌فرماید: «مبادا دشمنان خدا را دوست بداری، یا دوستی ات را نثار کسی جز دوستان خدا کنی که هرکس مردمی را دوست بدارد با آنان محشور شود.»[۶]
رسول خدا (ص) این دوستی و دشمنی بخاطر خدا را واجب و می‌فرماید: «دوستی کردن بخاطر خدا یک واجب است و دشمنی ورزیدن بخاطر خدا نیز واجب.»[۷]
همچنین ایشان در حدیثی دیگر فرمودند: «دوستی مؤمن با مؤمن بخاطر خدا از بزرگترین شاخه‌های ایمان است. بدانید که هرکس برای خدا دوست بدارد و برای خدا دشمنی ورزد و برای خدا عطا کند و بخاطر خدا دریغ نماید، از برگزیدگان خداست.»[۸]
امام علی(ع) نیز در باره دوستی خدا فرمودند: «دوستی برای خدا استوارتر از پیوند خویشاوندی است.»[۹]
شایان توجه است که در مبحث «دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا» باید به بزرگترین مصادیق آن دقت کافی داشت. آری، بزرگترین دوستان خدا اهل بیت (ع) هستند یعنی «التّامیّنَ فی مَحَبَّةِ الله»[۱۰] و دوستی با آنان دوستی با خود خدا محسوب می‌شود: چرا که مَنْ اَحَبَّکم فَقَدْ اَحَبَّ الله.»[۱۱] و بزرگترین دشمنان خدا هم، دشمنان این خاندان هستند که ما هم وظیفة دشمنی با آنان را داریم.
پی نوشت:
[۱] سوره مبارکه آل عمران ، آیه ۲۸
[۲] سوره مبارکه مائده ، آیه ۸۱
[۳] سوره مبارکه توبه ، آیه ۷۱
[۴] سوره مبارکه توبه ، آیه ۲۹
[۵] بحار الانوار، ج ۶۹، س۲۴۲
[۶] غرر الحکم، ح ۲۷۰۳
[۷] میزان الحکمه، ج۲،ص۴۵۱
[۸] الکافی،ج۲،ص۱۲۵
[۹] میزان الحکمه ، ح ۳۳۴۷
[۱۰] زیارت جامعه کبیره
[۱۱] همان
منبع:مهر
[۱] سوره مبارکه آل عمران ، آیه ۲۸
[۲] سوره مبارکه مائده ، آیه ۸۱
[۳] سوره مبارکه توبه ، آیه ۷۱
[۴] سوره مبارکه توبه ، آیه ۲۹
[۵] بحار الانوار، ج ۶۹، س۲۴۲
[۶] غرر الحکم، ح ۲۷۰۳
[۷] میزان الحکمه، ج۲،ص۴۵۱
[۸] الکافی،ج۲،ص۱۲۵
[۹] میزان الحکمه ، ح ۳۳۴۷
[۱۰] زیارت جامعه کبیره
[۱۱] همان
منبع:مهر
