۲۹ آبان ۱۴۰۳ ۱۸ جمادی الاول ۱۴۴۶ - ۰۹ : ۱۱
یادداشت/
حضرت معصومه مسیر هدایت را اینگونه پیمود
حضرت معصومه بانوی بزرگواری است که تحت تعالیم امامان عصر خویش به این باور رسیده بود که «هدایت یافتن» در همراهی و اطاعت از امام معصوم(ع) حاصل می‌شود؛ چرا که در آیات سوره نور خوانده بود که خداوند فرموده است «اگر اطاعت کنید، هدایت می‌یابید».
عقیق:آموزه‌هایی که قرآن و دین مبین اسلام ارائه می‌دهد، شامل چکیده بهترین، مرتفع‌ترین و زلال‌ترین آموزه‌هایی است که خداوند به بشریت ارائه داده است که در پرتو این آموزه‌ها می‌توان به برترین سبک زندگی اسلامی و به تبع آن، بهترین جایگاه‌های معنوی دست یافت.
از جمله این آموزه‌ها اطاعت و تبعیت از هادیان الهی و ائمه معصومین(ع) است که این دو مقوله، آیات بسیار زیادی از قرآن را به خود اختصاص داده‌اند تا جایی که خداوند در آیه‌ای از قرآن اطاعت از رسول گرامی اسلام(ص) و ائمه معصومین(ع) را در راستای اطاعت از خود معرفی کرد و فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم؛ اى کسانى که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید» (نساء59)
و یا ضمن آیه‌ای دیگر فرمود: «قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللَّه؛ بگو: اگر خدا را دوست دارید، از من پیروى کنید تا خدا دوستتان بدارد» (آل‌عمران9) حال در طول تاریخِ انبیا و اولیای الهی و نیز ائمه معصومین(ع)، بودند افرادی که در پرتو این دو آموزه (اطاعت و تبعیت) به اوج قله‌های کمال دست یافتند که در اوج این شیعیان، بزرگوارانی همچون ابوالفضل(ع)، علی اکبر(ع)، زینب(س)، سلمان، ابوذر، حبیب بن مظاهر و ... نیز شاهد هستیم.
طاعت از امام عصر(ع) در سخت‌ترین شدائد
از جمله شیعیانی که در طول تاریخ ائمه(ع) از این قاعده بهره بردند و به دنبال آن به جایگاه معرفتی و علمی شایسته‌ای دست یافتند، حضرت معصومه(س) فرزند امام کاظم (علیه‌السلام) و خواهر بزرگوار امام رضا (علیه‌السلام) بود و تاریخ اسلام نیز شاهد بسیار خوبی برای حرف‌شنوی‌ها، همراهی‌ها و تبعیت این بانوی مکرم اسلام از ائمه عصر خویش در سخت‌ترین شدائد است.
رشد و ارتقای معصومه(س) در گروی اطاعت و تبعیت از امام
معصومه(س) بانوی مکرّمی بود که تحت تعالیم معلمان بشریت یعنی ائمه(ع) به این باور رسیده بود که خداوند رشد و ارتقای معنوی او را در گروی اطاعت از رسول و «اولیالامر» قرار داده است؛ او کسی بود که تحت تعالیم امامان عصر خویش به این باور رسیده بود که «هدایت یافتن» در همراهی و اطاعت از امام معصوم(ع) حاصل می‌شود؛ چرا که در آیات سوره نور خوانده بود که خداوند فرموده است «اگر اطاعت کنید، هدایت می‌یابید» «قُلْ أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطیعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبینُ؛ بگو: «خدا و پیامبر را اطاعت کنید. پس اگر پشت کردید، [بدانید که] بر عهده اوست آنچه تکلیف شده و بر عهده شماست آنچه موظّف هستید. و اگر اطاعتش کنید راه خواهید یافت، و بر فرستاده [خدا] جز ابلاغ آشکار [مأموریتى] نیست.» و نیز هشدار خداوند را خوانده بود که عدم اطاعت از خدا و رسول گرامی اسلام(ص) باعث ابطال اعمال می‌شود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَکُمْ؛ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خداوند و رسول اطاعت کنید و اعمال‌تان را باطل نکنید» (33 محمد(ص)) لذا این امر رسول گرامی اسلام را که فرموده بود «قُلْ لا أَسألُکُمْ عَلَیهِ أجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی؛ ای رسول ما به امت بگو من از شما اجر و رسالت جز این نمی خواهم که مودت و محبّت مرا در حقّ خویشاوندانم منظور دارید.» جامه عمل پوشاند و مسیر زندگی خود را در مسیر محبت، مودت و اطاعت امام(ع) صرف کرد.
حضرت معصومه(س) بانوی بزرگواری بود که می‌دانست که دوستی خداوند در گروی «تبعیت» از هادی زمانه است آنجا که خداوند فرمود «قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللَّه». وی به این باور رسید، ائمه(ع) همان «بابُ اللهِ الَّذى مِنْهُ یُؤْتى؛ درهای خداوند که خداوند از طریق آنها عطا می‌کند» هستند؛ لذا خداوند از این مجرا چنان الطافی به معصومه(س) کرد که تا ابد منشأ خیرات و برکات فراوان برای شیعیان اهل‌بیت(ع) شد تا جایی که علمای بزرگوار اسلام از کنار مضجع شریف ایشان به درجاتی دست یافتند که عقل انسان‌ها به راحتی نمی‌تواند آن را درک کند. به عنوان نمونه امام جواد(ع) در روایتی فرمود: «مَنْ زارَ عَمَّتى بِقُم فَلَهُ الجَنَّةُ؛ کسى که عمّهام را در قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود» (سفینة البحار: ج2 ،ص376) از این سو چنانچه ما فضیلتی از حضرت معصومه(س) در روایات می‌خوانیم، باید بدانیم که این فضایل را جز در مسیر اطاعت و تبعیت از امامان عصر خویش کسب نکرد.
بنابراین اگر می‌خواهیم از رفتار حضرت معصومه(س) الگوگیری کنیم، از عالی‌ترین وجه رفتاری حضرت که همان اطاعت، تبعیت و مودت نسبت به امامان عصر خویش بود الگو بگیریم و ما نیز مسیر زندگی خود را در همراهی با امام عصر و اطاعت از اوامر و امیال ایشان صرف کنیم که بخشی از این اوامر در احادیث حضرت به شیعیان رسیده است.
منبع:تسنیم
از جمله این آموزه‌ها اطاعت و تبعیت از هادیان الهی و ائمه معصومین(ع) است که این دو مقوله، آیات بسیار زیادی از قرآن را به خود اختصاص داده‌اند تا جایی که خداوند در آیه‌ای از قرآن اطاعت از رسول گرامی اسلام(ص) و ائمه معصومین(ع) را در راستای اطاعت از خود معرفی کرد و فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم؛ اى کسانى که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید» (نساء59)
و یا ضمن آیه‌ای دیگر فرمود: «قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللَّه؛ بگو: اگر خدا را دوست دارید، از من پیروى کنید تا خدا دوستتان بدارد» (آل‌عمران9) حال در طول تاریخِ انبیا و اولیای الهی و نیز ائمه معصومین(ع)، بودند افرادی که در پرتو این دو آموزه (اطاعت و تبعیت) به اوج قله‌های کمال دست یافتند که در اوج این شیعیان، بزرگوارانی همچون ابوالفضل(ع)، علی اکبر(ع)، زینب(س)، سلمان، ابوذر، حبیب بن مظاهر و ... نیز شاهد هستیم.
طاعت از امام عصر(ع) در سخت‌ترین شدائد
از جمله شیعیانی که در طول تاریخ ائمه(ع) از این قاعده بهره بردند و به دنبال آن به جایگاه معرفتی و علمی شایسته‌ای دست یافتند، حضرت معصومه(س) فرزند امام کاظم (علیه‌السلام) و خواهر بزرگوار امام رضا (علیه‌السلام) بود و تاریخ اسلام نیز شاهد بسیار خوبی برای حرف‌شنوی‌ها، همراهی‌ها و تبعیت این بانوی مکرم اسلام از ائمه عصر خویش در سخت‌ترین شدائد است.
رشد و ارتقای معصومه(س) در گروی اطاعت و تبعیت از امام
معصومه(س) بانوی مکرّمی بود که تحت تعالیم معلمان بشریت یعنی ائمه(ع) به این باور رسیده بود که خداوند رشد و ارتقای معنوی او را در گروی اطاعت از رسول و «اولیالامر» قرار داده است؛ او کسی بود که تحت تعالیم امامان عصر خویش به این باور رسیده بود که «هدایت یافتن» در همراهی و اطاعت از امام معصوم(ع) حاصل می‌شود؛ چرا که در آیات سوره نور خوانده بود که خداوند فرموده است «اگر اطاعت کنید، هدایت می‌یابید» «قُلْ أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطیعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبینُ؛ بگو: «خدا و پیامبر را اطاعت کنید. پس اگر پشت کردید، [بدانید که] بر عهده اوست آنچه تکلیف شده و بر عهده شماست آنچه موظّف هستید. و اگر اطاعتش کنید راه خواهید یافت، و بر فرستاده [خدا] جز ابلاغ آشکار [مأموریتى] نیست.» و نیز هشدار خداوند را خوانده بود که عدم اطاعت از خدا و رسول گرامی اسلام(ص) باعث ابطال اعمال می‌شود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَکُمْ؛ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خداوند و رسول اطاعت کنید و اعمال‌تان را باطل نکنید» (33 محمد(ص)) لذا این امر رسول گرامی اسلام را که فرموده بود «قُلْ لا أَسألُکُمْ عَلَیهِ أجراً اِلّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُربی؛ ای رسول ما به امت بگو من از شما اجر و رسالت جز این نمی خواهم که مودت و محبّت مرا در حقّ خویشاوندانم منظور دارید.» جامه عمل پوشاند و مسیر زندگی خود را در مسیر محبت، مودت و اطاعت امام(ع) صرف کرد.
حضرت معصومه(س) بانوی بزرگواری بود که می‌دانست که دوستی خداوند در گروی «تبعیت» از هادی زمانه است آنجا که خداوند فرمود «قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللَّه». وی به این باور رسید، ائمه(ع) همان «بابُ اللهِ الَّذى مِنْهُ یُؤْتى؛ درهای خداوند که خداوند از طریق آنها عطا می‌کند» هستند؛ لذا خداوند از این مجرا چنان الطافی به معصومه(س) کرد که تا ابد منشأ خیرات و برکات فراوان برای شیعیان اهل‌بیت(ع) شد تا جایی که علمای بزرگوار اسلام از کنار مضجع شریف ایشان به درجاتی دست یافتند که عقل انسان‌ها به راحتی نمی‌تواند آن را درک کند. به عنوان نمونه امام جواد(ع) در روایتی فرمود: «مَنْ زارَ عَمَّتى بِقُم فَلَهُ الجَنَّةُ؛ کسى که عمّهام را در قم زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود» (سفینة البحار: ج2 ،ص376) از این سو چنانچه ما فضیلتی از حضرت معصومه(س) در روایات می‌خوانیم، باید بدانیم که این فضایل را جز در مسیر اطاعت و تبعیت از امامان عصر خویش کسب نکرد.
بنابراین اگر می‌خواهیم از رفتار حضرت معصومه(س) الگوگیری کنیم، از عالی‌ترین وجه رفتاری حضرت که همان اطاعت، تبعیت و مودت نسبت به امامان عصر خویش بود الگو بگیریم و ما نیز مسیر زندگی خود را در همراهی با امام عصر و اطاعت از اوامر و امیال ایشان صرف کنیم که بخشی از این اوامر در احادیث حضرت به شیعیان رسیده است.
منبع:تسنیم
گزارش خطا
