براي گفت‌وگو با استاد معتمدي به يكي از قديمي‌ترين محله‌هاي كاشان در كنار زيارت طاهر و منصور كاشان و دروازه قديمي ملك آباد رفتیم، خانه‌اي قديمي و باصفا و روی گشاده استاد باعث شد که دو ساعتی درباره دهه‌های عزاداری و سنت‌های آیینی گفت‌وگو کنیم؛
 

* شما تحقیقات فراوانی درباره عزاداری شیعیان کرده‌اید و کتاب ارزشمندی هم دراین‌باره نوشته‌اید. نظرتان درباره دهه‌های عزاداری اهل بیت(ع) چيست و سنت قدیم درباره ایام عزا چگونه بوده است؟
 همانگونه كه نماز هر چه بيشتر براي خدا بخوانيد ثواب فضليت و اجر آن زيادتر است و هر چه قرآن بيشتر تلاوت كنيد اجر و ثواب و فضيلت آن بيشتر است، به همان اندازه هم  هر چه براي ائمه معصومين مجلس روضه خواني، تبليغ دين، ذكر فضائل و مناقب اهل بيت(ع) احكام دين و فضائل و مناقب را برپا كنيد ثواب آن نيز بيشتر است.

امامان معصوم نيز فرموده‌اند، يكي از نشانه‌هاي شيعيان ما اين است كه در ايام حزن ما بايد اظهار حزن كنند و در ايام سرور ما بايد اظهار سروركنند، ما نيز بايد مانند آنها عزاداري كنيم و مجلس عزا بگيريم و ذكر مصيبت اهل بيت كنيم. بنابراين هر چه استطاعت بيشتر داشته باشيد و بيشتر مجلس روضه برگزار كنيد، اجر و ثواب آن نيز بيشتر است و حد و مرزي براي عزاداري كه چند روز باشد مشخص نكرده‌اند.

در قديم الايام به دليل اينكه مردم درآمد كمتري داشتند، مجالس عزاداري مانند امروز  نبود و به غير از دهه عاشورا كه يك دهه عزاداري مي‌كردند كه آن هم به دليل اينكه امام حسين روز دوم محرم به كربلا آمد و جريان اسارت اهل بيت تا 11 عاشورا بود، بقيه ايام سوگواري‌ها چند شب بيشتر عزاداري برگزار نمي‌‌شد.

 از قديم اين سنت بوده است و حتي امام باقر(ع)، امام صادق(ع) و امام رضا(ع) هم دهه عاشورا روضه خواني و عزاداري داشته‌اند، اما براي بقيه امامان حد و مرز و اندازه‌اي معلوم نکردند كه چند روز روضه خوانده شود و اين بستگي به اين دارد كه مجلس روضه، باني داشته باشد یا نه، اگر توان مالي بيشتري داشته باشند بيشتر روضه خواني مي‌كنند و اگر نداشته باشند كمتر روضه خواني مي كنند، لذا حد و اندازه اي ندارد كه چند روز عزاداري باشد بستگي به اين دارد كه چقدر باني داشته باشد.

سنت مردم قديم اين بود كه از اول محرم تا آخر ماه صفر روضه برقرار بود به اين صورت كه مقداري از روضه خواني‌ها باني داشت و مردم هزينه مي‌كردند، برخی ديگر از هزينه روضه‌ها موقوفه داشت و از محل درآمد موقوفه تأمين مي‌شد و بخشی هم وصيت نامه داشت و روزهاي عزاداري بر اساس موقوفات و وصيت نامه‌ها و نذرها 10 روز تا آخرماه صفر ادامه داشت. ماه صفر هم كه تمام مي‌شد و به نهم ربيع كه مي‌رسيد بساط روضه خواني هم برچيده مي شد.

قديم براي ساير امامان يكي دو شب بيشتر روضه خواني نبود، مگر دهه آخر ماه صفر؛ چون دهه آخر صفر روز اول آن اربعين و بعد رحلت پيامبر(ص) و شهادت امام حسن(ع) و شهادت امام رضا(ع) است، بنابراين 10 روز آخر ماه صفر را هم روضه خواني مي‌كردند.

روضه خواني در دهه اول ماه محرم و دهه آخر ماه صفر از قديم بوده اما براي بقيه در قديم 10 روز يا 10 شب  روضه خواني برگزار نمي‌شد، اما امروز مردم پول دارند، نذر دارند، وصيت دارند و حاجات دارند روضه خواني مي‌كنند، اشكال شرعي ندارد و نهي نشده است كه بيش از دو يا سه شب روضه خواني نكنيد. چنين چيزي را ما از هيچ امام و پيامبري نداريم كه روضه و عزاداري براي ائمه اطهار بيشتر از دو، سه شب نباشد. اما به غير از دهه عاشورا و دهه آخر ماه صفر، ایام و دهه‌هایی به نام کاظمیه و باقريه و صادقيه و ... نداريم.