عقیق:اعتکاف سه روزه رجب به پایان رسید و برخی که این فرصت طلایی را از دست داده‌اند، خود را برای معتکف‌شدن در ماه مبارک رمضان آماده می‌کنند.

اما اتفاق جالبی که در مراسم معنوی اعتکاف امسال شاهد آن بودیم اختصاص فضایی به عنوان مهدکودک در بعضی از مساجد برای آن دسته از مادرانی بود که سال‌ها علاقه‌مند به حضور در اعتکاف بودند اما به دلیل داشتن فرزند کوچک، توفیق حضور در این فرصت معنوی را از دست می‌دادند. 

مسجد «ثارالله» در شهرک والفجر (واقع در امیرآباد شمالی) یکی از این مساجد بود. در آخرین روز اعتکاف به این مسجد رفتیم و با برخی از مادران و حجت‌الاسلام ابوالفضل شاکری متولی برگزاری اعتکاف در این مسجد گفت‌وگو کردیم.

وقتی وارد بخش بانوان مسجد شدم تعدادی از مادران را در حال رسیدگی به نوزادشان دیدم برای خودم جای تعجب بود که با داشتن طفل شیرخوار چگونه می‌توان به اعتکاف آمد؟! از آنها سراغ مادرانی را می‌گرفتم که فرزندشان در مهدکودک مسجد حضور داشت، «منصوره تقوایی» یکی از آنها بود. وقتی سر صحبت را با این خانم باز کردم، گفت: بزرگترین حُسن اینجا همین مهدکودکش است و گرنه ما نمی‌توانستیم به اعتکاف بیاییم بچه‌هایی هم که به مهد نمی‌روند داخل مسجد خیلی راحت بازی می‌کنند (سفال و نقاشی).

وی اظهار داشت: در نظر گرفتن مهد برای معتکفان ایده‌ای عالی بود توصیه می‌کنم، اینجا فضای خوبی دارد فرزند من که هفت ساله است مسجد را خیلی دوست دارد هرچند که تا به حال به اعتکاف نیامده بود اما اکنون که برای اعتکاف به اینجا آمدیم، خاطره خوبی در ذهن او نقش بسته است و اینجا امواج مثبت بسیاری دارد.

تقوایی عنوان کرد: بسیاری از مادرها به خاطر داشتن فرزند کوچک از آمدن به اعتکاف امتناع می‌کنند. در صورتی که اینجا (مسجد) مانند خانه‌مان بلکه راحت‌تر از آنجا است. با این تفاوت که پخت‌وپز و سایر کارهای منزل را نداریم بنابراین خودمان هستیم و فرزندمان.

پسربچه 6 ساله‌ای را در حال بازی می‌بینم که مادرش در حال نماز خواندن بود. از او درباره اینکه چرا به مهدکودک مسجد نرفته است، سؤال کردم، اینگونه پاسخ داد: دوست دارم بیشتر پیش مادرم باشم از علیرضا پرسیدم مگر اینجا دوست پیدا نکرده‌ای که گفت: چرا سه تا دوست پیدا کردم ولی من دوست دارم اینجا (داخل مسجد) باشم.

در همین حین مادر علیرضا که نمازش تمام شده بود، گفت: مهد مسجد «ثار‌الله» خیلی خوب است؛ بچه‌ها کاردستی و نقاشی دارند، گِل‌بازی می‌کنند، پسرم علیرضا دو روز گذشته به مهد رفته اما امروز نرفته است. شخصیت فرزند من طوری است که به هر جمعی وارد نمی‌شود یا اینکه باید یک همراه داشته باشد تا با محیط وفق پیدا کند از طرفی هم چون هیچ کدام از دوستانش اینجا نیستند احساس راحتی نمی‌کند باید حداقل یکی دو هفته بگذرد.

وی ادامه داد: یکی از علت‌هایی که باعث شد پسرم را به اعتکاف بیاورم این بود که متوجه شدم مسجد ثارالله در ایام برگزاری مراسم اعتکاف مهد کودک هم دارد باوجود اینکه مسیر ما به اینجا خیلی دور است اما خواست خدا بود که به اینجا آمدیم و از این فرصت استفاده کردیم.

زهرا حبیبی که نوزاد چهارماه‌اش را تر و خشک می‌کرد و دارای یک دختر چهار ساله بودبا روی باز از ما استقبال کرد و به سؤالاتمان پاسخ داد و انگیزه آمدن به اعتکاف با دو بچه خود را این گونه عنوان کرد: سال گذشته مسجد ثارالله سه روز ایام عرفه را اعتکاف برگزار کردند حدود 5 تا کودک در میان ما بودند برای آنها یک مربی مهد آوردند و یک اتاق را برای بچه‌ها اختصاص دادند. آنقدر به فرزندم خوش گذشته بود که دخترم بارها از من سؤال می‌کرد مامان کِی به اعتکاف می‌رویم؟

وی گفت: چند سال پیش هم که به نیت اعتکاف در ایام ماه شعبان به مسجد آمدم چون هیچ مهدی وجود نداشت مجبور بودم یک ساک دستی برای فرزندم اسباب‌بازی بیاورم تا سرگرم شود و حوصله‌اش سر نرود اما گذاشتن مهد برای بچه‌ها در ایام اعتکاف، لفظ اعتکاف و مسجد و ... می‌تواند یادآور چیزهای خوب برای بچه‌ها باشد و بعد از این دیگر کمتر به فرزندانمان می‌گوییم نماز، حجاب و ... چرا چون خودشان به صورت ملموس در این جور فضاها حضور داشته‌اند.

حبیبی تصریح کرد: همانطور که در غرب و  اروپا، شیطان‌پرست‌ها از کودکی یکسری کارها و علامت‌ها را به فرزندان خودشان می‌آموزند ما نیز باید این گونه رفتار کنیم؛ وقتی فرزند من از بچگی ببیند که مسجد محیطی شاد برای او بوده، مادر، پدر و خواهرش نیز در این مکان معنوی حضور دارند زمانی که بزرگتر می‌شود این مسائل در وجود او نهادینه می‌شود و دیگر اصلاً نیازی نیست در رعایت کردن مباحث و مسائل دینی به او تذکر دهیم چرا که خودش با این فضا آشنا شده و انس گرفته است.

وی با بیان اینکه در واقع به خاطر تربیت صحیح فرزندانمان سعی می‌کنیم مسائل دینی و مذهبی به صورت ریشه‌ای در وجود آنها رشد کند، اظهار داشت: حتی زمانی هم که باردار بودم با وجود اینکه نمی‌توانستم روزه بگیرم اما باز هم به اعتکاف آمدم بالاخره مناجات‌های شبانه، ختم قرآن، سخنرانی‌ها همگی تأثیرگذار است.

این مادر معتکف مسجد ثارالله در ادامه یادآور شد: در روایات ما اوج تربیت کودک 9 ماه بارداری و دو سال شیردهی است اگر این دوران ما توجه کافی داشته باشیم مابقی مسیر را خدا خودش کمکمان خواهد کرد و این حرکت یعنی مسائل دینی را از بچگی روی سنگ حک کرده‌ایم. اگر بعدها لغزشی هم داشته باشند به مسیر اصلی باز خواهند گشت.

وی گفت: در واقع وجود مهد کودک در ایام اعتکاف بهانه‌ای است برای انس گرفتن بچه‌ها و انتخاب دوستان هم سطح خودش. شاید به طور عادی پیدا کردن خانواده‌ای که اخلاق و اعتقاداتشان به هم بخورد سخت باشد اما اینجا یکسری از دوستی‌ها ادامه‌دار می‌شود.

رویا سعادتیان که شاهد گفت‌وگوی ما بود، عنوان کرد: من اولین بار است که همراه فرزندم به اعتکاف می‌آیم سال‌های قبل که فرزند نداشتم می‌آمدم اما در این چند سال که فرزندم کوچک بود اصلاً فکر نمی‌کردم بتوانم همراه فرزندم به اعتکاف آیم.

سعادتیان که دارای پسر چهار ساله بود، گفت: روز اول اعتکاف پسر من از صبح تا 12 شب مهد بود و خیلی هم به او خوش گذشته بود. خود حاج‌آقای مسجد هم تأکید داشت که اگر بچه‌ها سروصدا کردند حتی هنگام سخنرانی باشد با آنها دعوا نکنید ما اصلاً اذیت نمی‌شویم و ایشان دلیل اصلی برگزاری اعتکاف را بچه‌ها ذکر کردند و گفتند: اگر بچه‌ها نبودند و اگر مهد نبود شاید اصلاً اعتکاف برگزار نمی‌شد.

وی اظهار داشت: به نظر من گذاشتن مهد برای بچه‌ها در ایام اعتکاف، در واقع یک نوع فرهنگ‌سازی است به دلیل اینکه خانم‌ها در دوران بارداری و بعد وقتی فرزندشان شیرخوار است و همین طور چندین سال از اعتکاف فاصله می‌گیرند و این یک نکته منفی است. اقدام مسئولان برای گذاشتن مهد اقدام خوبی است و از آنها تشکر می‌کنم.

کمی در فضای مسجد در میان معتکفان چرخیدم که محبوبه خادم که یک فرزند 4 ماهه و یک دختر ۲.۵ داشت، قرار دادن مهد برای بچه‌ها در ایام اعتکاف را فوق‌العاده خواند و گفت: با دیدن تراکت تبلیغاتی مسجد ثارالله در خصوص داشتن مهد در ایام اعتکاف، شگفت‌زده شدم حتی در رؤیاهایم هم چنین تصوری نداشتم فردی که فرزند کوچک دارد بتواند به اعتکاف بیاید چون من علاقه زیادی به مسجد دارم سعی می‌کنم حتی برای زمان کوتاه برگزاری نماز جماعت فرزندانم را به مسجد نبرم.

وی ادامه داد: شاید بچه‌های من در مسجد خیلی هم شلوغ نکنند اما آستانه صبر و تحمل هر کسی یک حدی است به خصوص که حاج خانم‌های مُسِن مسجد، حتی حوصله راه رفتن بچه‌ها را هم ندارند به همین دلیل اصلاً برایم قابل تصور نبود که کسی بتواند با بچه‌ در مسجدی معتکف شود.

خادم، اظهار داشت: وقتی ماجرای آمدن به اعتکاف را با دخترم در میان گذاشتم و شرایط را برای او توضیح دادم و گفتم جایی که می‌خواهیم برویم مهد کودک دارد، مربیان مهربانی دارد واقعاً ذوق داشت و به خاطر ‌آمدن به اینجا به حرف‌هایم بهتر گوش می‌داد و تا حدی هم رفتارش را برای حضور در یک محیط خاص تغییر داد.

وی عنوان کرد: خدا را شکر برخورد مربی‌ها خیلی عالی بود؛ همانطور که خواهر من با فرزندانم رفتار می‌کند مربیان اینجا هم واقعاً خاله‌های مهربانی بودند و واقعاً به آنها اعتماد داشتم. الحمدلله برخورد مسجدی‌ها خیلی متفاوت بود. در مواقع دیگر اصلاً انتظار ندارم وقتی فرزندم گریه می کند کسی حرفی به من نزند از جمله اینکه: خانم بچه‌ات گریه می‌کند و نماز سایر افراد را خراب می‌کند از مسجد برو بیرون، یا به بهانه اینکه فرزندت در این شرایط اذیت می‌شود به مسجد نیا. در حالی که من باید این نماز را بخوانم چه در خانه و چه در مسجد و تحمل این مسائل ظرفیت می‌خواهد و رفتار مسجدی‌ها قابل تقدیر است.

این معتکف مسجد ثارالله تصریح کرد: اینجا احساس نمی‌کردم من مادر این بچه هستم همه برای فرزندت مادری می‌کردند. اگر فرزندم گریه می‌کرد مابقی افراد رفع و رجوع می‌کردند اینجا هیچ کس «من» را با خودش نیاورده بود همه «ما» بودند یک دست!

وی اظهار داشت: از طرف دیگر درباره نظافت بچه‌ها هم همگی با ظرفیت بودند کسی نبود بگوید «اَه مسجد را نجس می‌کنی»! امیدوارم این حرکت همچنان ادامه داشته باشد. حضورم در این مسجد در ایام اعتکاف فرصتی بسیار عالی بود که یک ساعتی را برای عبادتم داشته باشم همانند یک گمشده‌ای که برای مدت زیادی آن را نداشتم که علاوه بر واجباتم که با طِیْب خاطر انجام می‌دهم به مستحبات هم با فراغ بال بپردازم و جای خالی هیچ چیز را در اینجا احساس نکردیم.

وی افزود: مباحث تربیتی اینجا هم خیلی عالی بود و برای کسی که اهل خانه وذ خانواده باشد یک مولتی ویتامین کاملی محسوب می‌شد.

در انتها سراغ حجت‌الاسلام ابوالفضل شاکری متولی مسجد در امور اعتکاف رفتیم و درباره طرح مهد کودک برای معتکفان گفت‌وگو کردیم.

حجت‌الاسلام شاکری در ابتدا گفت: از آنجایی که دیدیم قشر عظیمی از مادران جامعه به خاطر امر تربیت فرزند و بچه‌داری تا هفت ـ هشت سال توفیق شرکت در اعتکاف را از دست می‌دهند؛ دوران بارداری، شیردهی و تا اینکه فرزند به مدرسه برود حدود هفت سال به طول می‌انجامد. خداوند به ما توفیق داد و طرحی به ذهن ما رسید و گفتیم طرحی داشته باشیم و طی آن مکانی را برای خانواده‌هایی که فرزند کوچک دارند اختصاص دهیم.

وی خاطرنشان کرد: تلاش ما بر آن بود تا در اعتکاف شرایطی فراهم شود و مادران دارای فرزند کوچک هم بتوانند از این مراسم معنوی، فیض و برکات و رحمتی که در اعتکاف وجود دارد، بهره‌مند شوند. به همین دلیل به صورت آزمایشی سال گذشته با 5 کودک 2 تا 6 سال اعتکاف «عرفه» را برگزار کردیم. بازخوردی که از این ماجرا گرفتیم این بود که هیچ کدام از این بچه‌ها دوست نداشتند از مسجد بیرون بروند و والدین بچه‌ها نیز از این حرکت بسیار راضی بودند

شاکری ابراز داشت: کاری که ما در مهد کودک انجام می‌دهیم این است که مربیان مهد کودک به کاردستی، سفالگری، نقاشی، بازی با گل رس، کلاس‌های آموزش قرآن و شعر می‌پردازند. زمانی که بچه‌ها بیدار هستند به مهد می‌آیند زمانی که خسته می‌شوند نزد والدینشان باز می‌گردند. بچه‌ها آزاد هستند اگر جیغ بزنند یا بخواهند در سطح مسجد بازی کنند و به معتکفان هم گفته‌ایم ما به خاطر وجود این بچه‌ها کنار هم جمع شده‌ایم کسی حق ندارد به این بچه‌ها کوچکترین بی‌احترامی یا جسارتی کند.

وی با بیان اینکه مبنای کار ما این بچه‌ها هستند، عنوان کرد: در سیره پیامبر اکرم (ص) داریم که روزی در راه مسجد، چند کودک از ایشان درخواست کردند که حضرت با ‌آنها بازی کند و همان ماجرای معروف دادن گردوها به بچه‌ها در ازای فروختن پیامبر برای رفتن به مسجد برای اقامه نماز جماعت. از همین رو به والدین گفتیم کسی از دست بچه‌ها ناراحت و عصبانی نشود بلکه مراعات حال آنها را کنید و کسی هم غصه نجس شدن مسجد را نخورد اگر نجس شد سریع آن را می‌بریم بیرون پاک می‌کنیم.

متولی برگزاری اعتکاف در مسجد ثارالله امیرآباد شمالی تصریح کرد: اکنون که دشمن تمام سرمایه‌ خود را گذاشته روی اینکه فرزندان ما را از کودکی از اسلام و دین و مسجد زده کند ما باید از همین کودکی پیوند و انس و الفتی بین بچه‌ها و مسجد برقرار کنیم. حتی ما به بزرگترها گفته‌ایم که با بچه‌ها و کودکان داخل مسجد قدری بازی کنند که بازی آنها با بچه‌ها کمتر از عبادت اعتکاف نیست.

وی درباره روند برگزاری اعتکاف برای مادران صاحب فرزند کوچک گفت: وقتی برای اعتکاف برنامه‌ریزی کردیم مسجدی در نظر گرفتیم با 50 نفر جمعیت که حداقل 20 کودک در آن باشد اما آنقدر استقبال گسترده بود حدود 140 نفر با بچه‌، 110 نفر بدون فرزند در اعتکاف نام نویسی کردند در مسجد ثارالله 30 بچه حضور دارد که 20 بچه مهد کودکی هستند.

شاکری خاطرنشان کرد: با توجه به استقبال مادران دارای فرزند از مراسم اعتکاف با یک مسجد حضرت زینب(س) شهر ری ویژه خواهران با فرزندانشان صحبت کردیم که 100 نفر با حدود 30 بچه، همچنین مسجد حضرت زهرا (س) را نیز هماهنگ کردیم که حدود 24 مادر حضور داشتند که هر یک از آنها یکی، دو تا فرزند داشتند. در مسجد حکیمیه و مسجد جنت‌آباد نیز به همین منوال خانواده‌ها را برای انجام مراسم معنوی اعتکاف جای داریم.

وی گفت: هدف ما از برگزاری اعتکاف همراه با بچه‌ها این بود که از یک طرف، بچه‌ها با مسجد انس برقرار کنند و از طرف دیگر هم مباحث تربیتی برای مادران بچه‌ها بگذاریم، لذا کتاب‌هایی را به صورت مطالعه آزاد در اختیار معتکفان قرار دادیم کتاب‌هایی را از حجت‌الاسلام دهنوی و کتاب‌هایی هم از مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و همچنین برگه‌های تفکر تربیتی در میان مادران توزیع کردیم. سه اصل تربیتی را در آن به مادرها پیشنهاد دادیم و از آنها خواستیم خودشان تفکر کنند که بر اساس روایات ما یک ساعت تفکر از 70 سال عبادت برقرار است و با توجه به این سه اصل تربیتی، روش‌های تربیتی خود را به صورت کار برای ما ذکر کنند.

متولی برگزاری اعتکاف در مسجد ثارالله امیرآباد شمالی اظهار داشت: در همین راستا حجت‌الاسلام سیدعلیرضا تراشیون کارشناس مباحث تربیتی در حوزه کودک و نوجوان از قم، محمدرضا شرفی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و ... را برای مباحث تربیتی فرزندان و خانواده دعوت کردیم. حتی اگر یک نفر از این بچه‌ها در مسیر عبادت و مسجد قرار گیرد برای ما کافی است.

وی گفت: امیدواریم تمام مساجد در این خصوص الگوسازی کنند و در تمام اوقات سال بچه‌ها بتوانند به راحتی در مساجد حضور یابند و سال‌های دیگر نیز شاهد حضور آنها در مراسم معنوی اعتکاف باشیم. همچنین از 6 مربی مهد کودک که به خاطر خدمت‌گذاری به بچه‌ها و اینکه خودشان معتکف نشدند، تشکر کرده و خاک پای آنها را طوطیای چشمانمان می‌کنیم.

منبع:فارس