عقیق: سید علی آقا قاضی فرزند سید حسین قاضی در سیزدهم ماه ذی الحجة الحرام سال 1285 هجری قمری در تبریز متولد شد و از همان ابتدای جوانی تحصیلات خود را نزد پدر بزرگوار سید حسین قاضی و میرزا موسوی تبریزی و میرزا محمد علی قراچه داغی آغاز کرد.

همچنین ایشان ادبیات عربی و فارسی را پیش شاعر نامی و دانشمند معروف میرزا محمد تقی تبریزی معروف به «حجت‌الاسلام» و متخلص به «نیر» خوانده و از ایشان اشعار زیادی به فارسی و عربی نقل می کرد و شعر طنز ایشان را که هزار بیت بود از بر کرده بود و می خواند.

آیت‌الله قاضی در سال 1313 هجری قمری در سن 28 سالگی به نجف اشرف مشرف شد و تا آخر عمر آن جا را موطن اصلی خویش قرار داد.

این عارف بالله از زمانی که وارد نجف اشرف شد، دیگر از آنجا به هیچ عنوان خارج نشد، مگر یک بار برای زیارت مشهد مقدس حدود سال 1330 هجری قمری به ایران سفر کرد و بعد از زیارت به تهران بازگشت و مدت کوتاهی در شهرری در جوار شاه عبدالعظیم اقامت گزید.

پس از اقامت در نجف اشرف، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی از جمله فاضل شربیانی، شیخ محمد مامقانی، شیخ فتح الله شریعت، آخوند خراسانی و... ادامه دادند و سرانجام کوشش‌های خستگی ناپذیر مرحوم آیت‌الله قاضی در راه کسب علم، کمال و دانش، در سن 27 سالگی به ثمر نشست و این جوان بلند همت در عنفوان جوانی به درجه اجتهاد رسید.

آقا سید هاشم حداد از شاگردان ایشان می‌فرمود: «مرحوم آقا (قاضی) یک عالمی بود که از جهت فقاهت بی‌نظیر بود، از جهت فهم روایت و حدیث بی‌نظیر بود، از جهت تفسیر و علوم قرآنی بی‌نظیر بود، از جهت ادبیات عرب و لغت و فصاحت بی‌نظیر بود، حتی از جهت تجوید و قرائت قرآن و در مجالس فاتحه‌ای که احیاناً حضور پیدا می‌کرد، کمتر قاری قرآن بود که جرأت خواندن در حضور وی را داشته باشد، چرا که اشکال‌های تجویدی و نحوه قرائتشان را می‌گفت... »

آیت‌الله خسروشاهی از علامه طباطبایی نقل می‌کردند که کتاب‌های معقول را خواندم، ولی وقتی خدمت سید علی آقا قاضی رسیدم فهمیدم که یک کلمه هم نفهمیدم! مرحوم قاضی در لغت عرب بی‌نظیر بود، گویند: 40 هزار لغت از حفظ داشت و شعر عربی را چنان می‌سرود که اعراب تشخیص نمی‌دادند سراینده این شعر عجمی(غیر عرب) است.

روزی در بین مذاکرات، مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالله مامقانی(ره) به ایشان می‌گوید: من آن قدر در لغت و شعر عرب تسلط دارم که اگر شخص غیر عرب، شعری عربی بسراید من می‌فهمم که سراینده عجم است، اگر چه آن شعر در اعلی درجه از فصاحت و بلاغت باشد. مرحوم قاضی یکی از قصائد عربی را که سراینده‌اش عرب بود شروع به خواندن می‌کند و در بین آن قصیده، از خود چند شعر بالبداهه اضافه می‌کند و سپس به ایشان می‌گوید: کدام یک از اینها را غیر عرب سروده است؟ و ایشان نتوانستند تشخیص دهند.

مرحوم قاضی در تفسیر قرآن کریم و معانی آن ید طولایی داشت و علامه طهرانی از قول مرحوم استاد علامه طباطبایی می‌فرمودند: «این سبک تفسیر آیه به آیه را مرحوم قاضی به ما تعلیم دادند و ما در تفسیر-المیزان-، از مسیر و روش ایشان پیروی می‌کنیم، ایشان در فهم معانی روایات وارده از ائمه معصومین(ع) ذهن بسیار باز و روشنی داشتند و ما طریقه فهم احادیث را که « فقه الحدیث» گویند از ایشان آموخته‌ایم».

میرزا علی آقا قاضی پس از سال‌ها تدریس معارف بلند اسلامی و تربیت شاگردان الهی، در روز دوشنبه چهارم ماه ربیع المولود سال 1366 مطابق هفتم بهمن ماه در نجف اشرف وفات کرد و در وادی الاسلام نزد پدر خود دفن شد، مدت عمر شریف ایشان هشتاد و سه سال و دو ماه و بیست و یک روز بوده است.

در ادامه تصاویری جدید از مزار این مجاهد نستوه و عارف بالله آیت‌الله سید علی آقا قاضی را مشاهده می‌کنید: