عقیق | پایگاه اطلاع رسانی هیئت ها و محافل مذهبی

کد خبر : ۴۷۶۶۲
تاریخ انتشار : ۲۱ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۴:۳۸
خداى عزّ و جلّ سه چیز را در سه چیز مخفى كرده است:... ولىّ خود را درمیان خلق خویش مخفى داشته است... بنابر این مبادا هیچ یك از شماها احدى از بندگان خدا را كوچك شمرد.
عقیق:تمسخر یا استهزاء عبارت است از این‌که انسان، سخن، رفتار یا کردار و یا صفات و خلقت مردم را با زبان و یا در عمل و یا حتی با ایماء و اشاره، طوری نقل و بازگو نماید که سبب خنده دیگران شود؛ و البته این عمل موجب ایذاء و تحقیر و آگاه کردن عیوب و نقائص مردم خواهد شد که اگر این کار در حضور شخص مورد استهزاء نباشد، موجب غیبت نیز خواهد شد و گناه آن دوچندان است.
و البته این رفتار ناشی از دشمنی و خود برتر بینی و کوچک شمردن شخصی است که مورد استهزاء قرار گرفته است و یا این‌که این عمل صرفاً به قصد خندانیدن و دلشاد کردن دیگران صورت می‌گیرد. به هر حال این عمل نسبت به هر شخصیتی که باشد و در هر مقام و پستی صورت پذیرد مورد نکوهش و عقاب است و در این مورد فرقی بین افراد صاحب منصب و ضعیف‌ترین افراد وجود ندارد. البته مسخره کردن انبیاء الهی و کسانی که دارای مقام و مرتبه عالی انسانی هستند سزای سنگین‌تری دارد. که کاملا منطقی و عقلانی است.
اسلام به عنوان آخرین دین آسمانی که از طرف خداوند برای بشریت فرستاده شده است، نسبت به این مسئله واکنش جدی نشان داده و از آن‌جایی که حفظ آبروی همه مردم را مهم می‌داند، در آیات مختلفی از کلام الله مجید به آن اشاره کرده است و مردم را از ارتکاب به این عمل زشت باز داشته است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن یَكُونُوا خَیْرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِّن نِّسَاءٍ عَسَى أَن یَكُنَّ خَیْرًا مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ وَمَن لَّمْ یَتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ [حجرات/۱۱] اى کسانى که ایمان آورده‏‌اید! نباید گروهى از مردان شما گروه دیگر را مسخره کنند، شاید آن‌ها از این‌ها بهتر باشند. و نه زنانى زنان دیگر را، شاید آنان بهتر از اینان باشند.
و یکدیگر را مورد طعن و عیب جویى قرار ندهید و با القاب زشت و ناپسند یکدیگر را یاد نکنید، بسیار بد است که بر کسى پس از ایمان، نام کفرآمیز بگذارید. و آن‌ها که توبه نکنند، ظالم و ستمگرند.» می‌بینیم که خداوند در این آیه حتی نسبت به کسانی که قبلا مرتکب نافرمانی شده و به هر صورت سابقه خوبی نداشته ولی از گذشته خود توبه کرده باشند و در مسیر الهی قدم گذاشته باشند نیز حساس بوده و مردم را از این‌که ایشان را به واسطه اعمال گذشته مورد تمسخر و یا نکوهش قرار دهند نیز باز داشته است.
خداوند در آیه‌ای دیگر از قرآن مجید برای استهزاء کنندگان وعده عذاب داده که طبق آن علمای اسلام تمسخر و استهزاء دیگران را بر مبنای آن جزء گناهان کبیره (گناهان بزرگ) به حساب آورده‌اند: «الَّذِینَ یَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِینَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فِی الصَّدَقَاتِ وَالَّذِینَ لاَ یَجِدُونَ إِلاَّ جُهْدَهُمْ فَیَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللّهُ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ [توبه/۷۹] آنهایى که از مؤمنان اطاعت کار، در صدقاتشان عیبجویى مى‏‌کنند، و کسانى را که (براى انفاق در راه خدا) جز به مقدار (ناچیز) توانائى خود دسترسى ندارند، مسخره مى‏‌نمایند، خدا آنها را مسخره مى‌کند (و کیفر استهزاکنندگان را به آنها مى‏‌دهد) و براى آنها عذاب دردناکى است».
در روایات اسلامی نیز از مسخره کردن و استهزاء مومن نهی شده است تا جایی که احترام به مومن، احترام به خداوند و استهزاء مومن، اهانت به ذات مقدس الهی دانسته شده است. امام صادق (ع) امام ششم شیعیان در ضمن حدیث قدسی می‌فرماید: « قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِیَأْذَنْ بِحَرْبٍ مِنِّی مَنْ آذَى عَبْدِیَ الْمُؤْمِنَ وَ لْیَأْمَنْ غَضَبِی مَنْ أَكْرَمَ عَبْدِیَ الْمُؤْمِن.[۱] خداوند عزّ و جلّ فرمود: كسى كه بنده مؤمن مرا خوار شمارد باید بداند كه خداوند با او در جنگ است و كسى كه بنده مؤمن مرا تعظیم و تكریم كند بى شك از غضب من در امان است». پیامبر اعظم (ص) نیز در حدیثی تمسخر مومن را مورد نکوهش قرار داده و فرموده است: «مَنْ أَذَلَّ مُؤْمِناً أَذَلَّهُ اللَّه‏.[۲] كسى كه مؤمنى را خوار شمارد، خدا او را ذلیل خواهد كرد».
پیامبر (ص) در ضمن حدیث دیگری تمسخر دیگران را منکوب نموده و علت آن را مخفی بودن بندگان مقرب الهی در میان سایر بندگان بیان نموده است. به این معنی که چون ما از درون افراد اطلاع و آگاهی نداریم و بنابراین نمی‌توانیم خوب و بد را از میان بندگان خداوند تشخیص دهیم، نمی‌توانیم آنان را مورد تمسخر و استهزاء قرار دهیم: حضرت رسول گرامى اسلام (ص) نیز در ضمن یكى از سخنان خود فرمود: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ كَتَمَ ثَلَاثَةً فِی ثَلَاثَةٍ... وَ كَتَمَ وَلِیَّهُ فِی خَلْقِهِ... وَ لَا یَزْرَأَنَّ أَحَدُكُمْ بِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ، فَإِنَّهُ لَا یَدْرِی أَیُّهُمْ وَلِیُّ اللَّه.[۳]
خداى عزّ و جلّ سه چیز را در سه چیز مخفى كرده است:... ولىّ خود را درمیان خلق خویش مخفى داشته است... بنابر این مبادا هیچ یك از شماها احدى از بندگان خدا را كوچك شمرد، زیرا نمى‏‌داند كدامیك از آنها ولىّ خدا است.» بنابراین تمسخر و استهزاء یک عمل غیر اخلاقی بوده و هیچ مجوزی برای آن وجود ندارد و این عمل از ناحیه هر کسی که سر بزند مضموم و ناپسند است و و پیامبر ما مسلمانان در طی احادیث مختلفی که چند نمونه از آن در بالا بدان اشاره شد هیچ‌گاه حاضر به تمسخر دیگران نبوده و به شدت از آن منع فرموده است.


پی‌نوشت‌ها:
[۱]. كلینی محمد بن یعقوب، اصول كافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران، انتشارات گلشت، ۱۳۷۷، نوبت دوم، ج‏۲، ص۳۵۰
[۲]. علامه مجلسی محمد باقر ، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، تهران، دارالكتاب اسلامیه، ۱۳۶۴، نوبت دوم، ج‏۷۲، ص ۱۴۲.
[۳]. علامه مجلسی محمد باقر ، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، تهران، دارالكتاب اسلامیه ، ۱۳۶۴، نوبت دوم، ج‏۷۲، ص ۱۴۲.
منبع:جام
211008

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
پربازدیدترین اخبار
پنجره
تازه ها
پرطرفدارترین عناوین