عقیق | پایگاه اطلاع رسانی هیئت ها و محافل مذهبی

کد خبر : ۳۳۹۰۵
تاریخ انتشار : ۰۹ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۰:۳۷
هنر در آستان قدس رضوی
نگاهی به تزئینات گذشته حرم مطهر نه تنها دلیلی بر ارادت پیشینیان به ساحت قدسی امام رضا(ع) بوده بلکه نشان از ذوق و سلیقه هنرمند ایرانی در بکارگیری ابزار هنری برای بروز این ارادت و عشق خالصانه است.

عقیق:هنر در آستان قدس رضوی

نشان های ارادت در قلم و رنگ

قدس آنلاین- نگاهی به تزئینات گذشته حرم مطهر نه تنها دلیلی بر ارادت پیشینیان به ساحت قدسی امام رضا(ع) بوده بلکه نشان از ذوق و سلیقه هنرمند ایرانی در بکارگیری ابزار هنری برای بروز این ارادت و عشق خالصانه است.

بر اساس شواهد تاریخی، در گذشته تزیینات اضلاع حرم، از بالای آزاره و زیر صفه ها و سقف حرم، تمام به صورت گچ مالی بوده که بعد از گچ، سطح دیوارهای حرم را نقاشی و رنگ آمیزی می کردند و هنرمندان با ذوق و سلیقه خود، روی گچ دیوارها را با خطوط و نقش هایی برجسته به صورت اشکال هندسی و گل و بوته با شنگرف، لاجورد و زنگار، تزیین می نمودند.(1) در عصر صفوی هم تزئین بناها به همین شیوه بوده است.

قاضی احمد منشی در کتاب « گلستان هنر» با اشاره به این مطلب می گوید:

آقا حسن نقاش از هرات بود. در نقاشی بی بدل، روزگار افتاده اندر روضه ی مقدسه ی مطهره عرش منزله رضیه رضویه، علی مشرفها و ساکنها، الف الف سلام و تحیه. وی بفرمود مرحوم محمدخان شرف الدین اوغلی تکلو(2)نقاشی نمود و این بیت را مناسب احوال و حسب حال، در برابر ضریح مبارک بر بالای محراب نوشت:

حسن به گرد درت گشته بر طریق طواف تو کعبه وار همه حاجتش روا کرده ای (3)

گفتنی است این بیت تا قبل از تبدیل شدن نقاشی دیوار بالای ازاره به کاشی کاری، به خط زیبا در ضلع پیش روی مبارک وجود داشته است.

به روایت تاریخ نادرشاه افشار در سال 1155هـ.ق این نقاشی و تذهیب بالای ازاره و سقف حرم را تجدید کرده است.(4)

پس از آن در عصر ناصرالدین شاه و تولیت عضدالملک آن آثار هنری بسیار زیبا در دیواره و سقف حرم به سعی میرزا صادق قائم مقام نوری در سال 1275هـ.ق به معرق کاری و آینه کاری کنونی تبدیل شده است.(5)

پانوشتها:

1. با ظهور دیلمیان و سامانیان و تسلط و فرمانروایی سرداران و پادشاهان ایرانی در بیشتر شهرهای ایران، صنایع متظرفه، رنگ دیگر گرفت و توجه بسیار به نقاشی، این هنر را رواج داد ایرانیان برای تزئین دیوارهای بناها و قصرها علاقه بسیار نشان داده تحت تاثیر هنر نقاشی ساسانی هنر خود را پدید می آورند. از نقاشان قرن چهارم: ابوبکر محمدبن حسن نقاش نام برده شده زمان قزنویان و سلجوقیان از درخشنده ترین دوران هنری ایران به شمار می آید. درعصر غزنویان هنرمندان و نقاشان بی شماری بوده که آثاری نیک از خود به جا گذارده اند. از جمله نقاشان آن عصر: عبدالرحمن بن محمد دامغانی بود. گلستان هنر، ص24

2. محمد خان شرف الدین اوغلی تکلو، از امرای مشهور تکلو بوده و در آغاز سلطنت شاه طهماسب حکومت بغداد را داشته در سال 942 هـ. به امیرالامرایی خراسان منصوب شد. گلستان هنر، ص141

3. گلستان هنر، صص141-142

4. تاریخ و جغرافیای تاریخی خراسان، ص426

5. تاریخ فوق بر در طلای پایین پای حضرت مکتوب است. دایره المعارف تشیع،1/58

به کوشش: مهدی میرجلیلی


منبع:قدس

211008


ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
پربازدیدترین اخبار
پنجره
تازه ها
پرطرفدارترین عناوین