* تشویق کودک

یکی از روش های بسیار مؤثر در تربیت کودک، تشویق کارهای خوب اوست.

اصولًا تشویق در روح و نهاد کودک اثر فوق العاده ای دارد و او را به انجام کارهای نیک ترغیب می کند. هر انسانی طبعاً، خودش را دوست دارد و می خواهد دیگران به شخصیت او احترام گذارند و از او قدرشناسی کنند، حال اگر کودک در کارهای خوب مورد تحسین قرار گیرد، به آن کارها متمایل می گردد و بالعکس اگر مورد ناسپاسی و بی توجهی قرار گرفت، از آن امور دلسرد گردیده و دلزده می شود.

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: هرگز نیکوکار و بدکردار پیش تو یکسان نباشند، زیرا چنین روشی نیکوکار را از کار نیک بی رغبت ساخته و بدکردار را به کار بد سوق می دهد.[1]

آری، از طریق تشویق می توان کودک را به کارهای مطلوب وادار نمود و از کارهای ناشایست بازداشت.

گاهی اندک نوازشی به کودک نیرو می دهد تا به تلاش بپردازد و از آن لذت ببرد، در این صورت روحیه ای شاد پیدا می کند و دست از ناسازگاری برمی دارد.

- نکاتی چند درباره تشویق

برای مفید واقع تشویق، اصول تربیتی زیر باید رعایت شود:

1- کار یا اخلاقِ نیک کودک، مورد تحسین واقع شود، نه خود او، تا ارزش کار نیک را دریابد.

2- کار کودک واقعاً شایسته تشویق باشد و تشویق تنها برای دلخوش کردن موقت او به کار نرود.

3- تشویق صورت رشوه به خود نگیرد؛ مثلًا به کودک نگویند: اگر برادرت را اذیت نکنی، به تو شیرینی می دهم. چون در این صورت کودک تصور خواهد کرد که هر وقت به او شیرینی ندادند می تواند برادرش را اذیت کند.

4- علت تشویق باید معین باشد تا کودک بداند برای کدام کار شایسته ای تشویق شده است.

5- تشویق در حضور جمع اثر بیشتری دارد، بخصوص اگر کودک کار خوبی را با دشواری انجام داده باشد.

6- تشویق و تحسین نباید از حدّ معقول و متناسب خود تجاوز کند، زیرا کودک را به غرور و خودبینی مبتلا می سازد.

7- مشوّق نباید به صورت غایت و هدف درآید، در تشویق ها هدف مورد تأکید و تشریح قرار گیرد و چنان نشود که وسیله جای هدف را بگیرد. [2]

پی نوشت ها

[1] «لايكونن المحسن و المسيى‏ء عندك بمنزلة سواء فان فى ذلك تزهيداً لاهل الاحسان فى الاحسان و تدرياً لاهل الاسائة على الاسائة» (نهج البلاغه، عهدنامه على(ع) به مالك اشتر)

[2] تعليم و تربيت اسلامى (مبانى و روش‏ها) با تغيير و تلخيص، ص 160- 176

منبع: حوزه نت