* آيه 65
يا أَهْلَ الْکِتابِ لِمَ تُحَاجُّونَ في إِبْراهيمَ وَ ما أُنْزِلَتِ التَّوْراةُ وَ الْإِنْجيلُ إِلاَّ مِنْ بَعْدِهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ
* ترجمه
اى اهل كتاب! چرا درباره ى ابراهیم گفتگو و نزاع مى كنید؟ (و هر كدام او را پیرو آیین خود مى دانید،) در حالى كه تورات و انجیل، پس از او نازل شده است، چرا تعقّل نمى كنید؟
* نکته ها
هر یك از یهود و نصارى، ابراهیم علیه السلام را از خود مى دانستند و به قدرى بازار این ادّعا داغ بود كه قرآن در دو آیه ى بعد مى فرماید: «ما كان ابراهیم یهودیّا و لا نصرانیّا» این آیه براى پوچى ادّعاى آنها مى گوید: چگونه شما ابراهیم را كه قبل از تورات و انجیل بوده، تابع آن دو كتاب مى دانید؟ كتابى كه هنوز نازل نشده است، پیرو ندارد. آیا حاضر نیستید این مقدار هم فكر كنید كه لااقل حرف شما با تاریخ منطبق باشد.
* پيام ها
1- هنگام موعظه، از القاب متین و عناوین فرهنگى مخاطبین استفاده شود. «یا اهل الكتاب»
2- علم و كتاب، از چنان ارزشى برخوردارند كه منسوبین به آن نیز محترمند. اهل كتاب، اهل قلم، اهل علم. «یا اهل الكتاب»
3- سعى نكنید با انتساب شخصیّت ها به خود، حقّانیت خود را اثبات كنید. «لِمَتحاجّون فى ابراهیم» به جاى نزاع در انتساب شخصیّت هاى والا، از فكر آنان پیروى كنید.
4- ادّعاهاى خود را مستند و هماهنگ با منطق و فطرت و تاریخ قرار دهید. «و ما اُنزلت التورات»
* آيه 66
ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ حاجَجْتُمْ فيما لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ فَلِمَ تُحَاجُّونَ فيما لَيْسَ لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ
* ترجمه
هان (اى اهل كتاب!) شما همانان هستید كه درباره (حضرت عیسى و) آنچه بدان علم داشتید محاجّه و نزاع كردید، پس چرا درباره (ابراهیم و) آنچه بدان علم ندارید نزاع مى كنید؟ در حالى كه خداوند مى داند و شما نمى دانید.
* نکته ها
این آیه تذكّر و هشدارى است به اهل كتاب، كه شما در مورد آنچه بدان علم و آگاهى دارید، اشكال تراشى و سؤالات بى جا مى كنید. با آنكه شما زندگى طبیعى حضرت عیسى و نیاز او به غذا و مسكن و لباس را دیده اید، ولى باز هم در مورد او به گفتگو نشسته اید. گروهى او را دروغگو و گروهى فرزند خدا مى پندارید. [1] و یا در شناخت محمّد صلى الله علیه وآله كه نشانه هایش در تورات و انجیل آمده و براى شما شناخته شده است، به بحث وگفتگو مى پردازید. [2] شما كه درباره معلومات، اهل جدال و بحث هستید و به نقطه ى توافقى نمى رسید، دیگر چه كار به مسأله اى دارید كه در مورد آن علم ندارید؟ مثل اینكه مذهب حضرت ابراهیم چه بوده است؟
* پيام ها
1- افراد مغرور و لجوج را تحقیر كنید. «ها انتم هؤلاء»
2- افراد لجوج، حتّى در امور روشن به نزاع مىنشینند. «حاججتم فیمالكم به علم»
3- اگر سرچشمهى مباحثات، تحقیق باشد ارزش دارد، ولى اگر براى طفره رفتن باشد، مورد انتقاد است. «حاججتم فیما لكم به علم»
پی نوشت:
1) تفاسیر المیزان، فى ظلال، مراغى و المنار
2) تفاسیر مجمعالبیان و قرطبى
منبع:حوزه
